Chuyện kỳ lạ về con tàu cứu hộ 108 tuổi trong hạm đội Nga
Tàu cứu hộ
Đầu thế kỷ 20, với sự phát triển hạm đội tàu ngầm Nga, nảy sinh nhu cầu về tàu nổi hỗ trợ và cứu hộ tàu ngầm. Ý tưởng này đã được sĩ quan tàu ngầm, thuyền trưởng cấp 1 Vasily Merkushov, đệ trình vào năm 1909 sau khi tham khảo thông tin về một con tàu tương tự xuất hiện trong hải quân "kẻ thù tiềm năng", nước Đức.
Tháng 11- 1913, tại Nhà máy đóng tàu Putilovskaya ở St.Petersburg (nay là nhà máy Severnaya Verf), con tàu Volkhov cứu hộ có trọng lượng rẽ nước 3.100 tấn, dài khoảng 100 m và rộng gần 19 m được hạ thủy. Hai động cơ diesel "Felzer & Co" của Nga có thể cho phép tàu đạt tốc độ 6 hải lý / giờ, hay 11 km / h: khiêm tốn, nhưng đủ cho các nhiệm vụ cụ thể. (Doanh nghiệp chế tạo động cơ này hiện vẫn tồn tại, bây giờ được gọi là RUMO JSC).
Thiết bị làm việc chính của tàu là các cần trục mạnh mẽ, có khả năng nâng một tàu ngầm lên và đặt vào giữa thân tàu, như thể trong bến. Tất nhiên, thủy thủ đoàn của Volkhov cũng bao gồm cả các thợ lặn: 24 người.
Năm 1915, tàu Volkhov nằm trong thành phần Hạm đội Baltic, được sử dụng như một căn cứ tiếp liệu nổi, và với thiết kế ban đầu, nó đã cứu được hai tàu ngầm Nga trong Chiến tranh thế giới thứ nhất. Sau cuộc cách mạng năm 1917, con tàu tiếp tục phục vụ trong hạm đội Nga Xôviết và Hải quân Liên Xô, tuy nhiên, được đổi tên thành "Kommuna". Trong thời gian phục vụ, cả trong Thế chiến II, tàu đã hơn một lần tham gia vào các hoạt động trục vớt tàu ngầm bị tai nạn (tổng cộng đã trục nâng lên 10 chiếc) và sửa chữa.
Năm 1967, "Kommuna" được chuyển giao cho Hạm đội Biển Đen, và Sevastopol trở thành cảng đăng ký của nó. Hiện tại, con tàu nằm trong đội tàu cứu hộ số 145 Hạm đội Biển Đen.
 |
| Đã 108 tuổi, nhưng tàu cứu hộ "Kommuna" vẫn nằm trong trang bị hải quân và thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu. |
Tàu cứu hộ "Kommuna"
Vào giữa những năm 1980, trong quá trình sửa chữa tàu "Kommuna", các động cơ diesel chính một lần nữa được thay thế bằng động cơ hiện đại, nâng cấp thiết bị thông tin liên lạc và định vị. Việc kiểm tra thân tàu và chân vịt khiến các kỹ sư kinh ngạc: không cần sửa chữa gì. Sau hơn bảy thập kỷ phục vụ trong môi trường nước biển và gió mặn, thép tàu gần như không bị ăn mòn. Vì vậy, chỉ giới hạn trong việc sơn lại vỏ tàu.
Ngày nay, dù đã 108 năm sau khi hạ thủy, thân tàu, phần dưới nước và tất cả các cấu trúc thượng tầng đều ở trong tình trạng tuyệt vời. Các bộ phận truyền động và thiết bị phòng máy (bao gồm cả vòng bi trục các đăng) đã hoạt động đáng tin cậy trong hơn một thế kỷ. Và trong phòng chung của con tàu còn có... một cây đàn piano được làm từ năm 1912, được đặt ở đó từ trong quá trình đóng tàu, và hiện vẫn đứng đó. Nhạc cụ cổ có âm thanh tuyệt vời, thường xuyên được kiểm tra bởi một trong những người thợ chỉnh đàn tốt nhất ở Sevastopol.
 |
| Phương tiện cứu hộ biển sâu AS-28 (dự án 1855 "Pritz") được sử dụng trên tàu "Kommuna". |
Luôn luôn sẵn sàng
Tàu ngầm hiện đại kích thước rất lớn nên chúng sẽ không nằm gọn giữa thân tàu "Kommuna", và tàu cũng sẽ không thể nâng chúng lên. Vì vậy, người ta sử dụng thiết bị cần cẩu để trục vớt máy bay rơi xuống biển. Con tàu đã phải thực hiện những nhiệm vụ như vậy hơn một lần. Vào năm 1977, tàu đã trục nâng một máy bay ném bom Su-24 lên khỏi đáy Biển Đen, và gần đây là vào mùa hè năm 2020 khi vớt các mảnh vỡ của máy bay chiến đấu Su-27 bị rơi.
Nhưng nhiệm vụ chính vẫn là tìm kiếm tàu ngầm gặp nạn và giải cứu thủy thủ đoàn. Với mục đích này, phương tiện cứu hộ biển sâu AS-28 (dự án 1855 Pritz) được sử dụng trên tàu "Kommuna". Thiết bị được chế tạo từ những năm 1980. trong phòng thiết kế "Lazurit" (Nizhny Novgorod), cho đến năm 2013 phục vụ trong Hạm đội Thái Bình Dương, sau đó được chuyển đến Biển Đen. Năm ngoái, thiết bị này đã trải qua quá trình hiện đại hóa triệt để tại một trong những nhà máy đóng tàu ở St.Petersburg và một lần nữa đi vào hoạt động. Theo dữ liệu từ các nguồn mở, AS-28 là một tàu ngầm mini làm bằng titan có lượng choán nước 110 tấn và dẫn động điện thủy lực. Thủy thủ đoàn - 5 người, tốc độ tối đa - 3,7 hải lý / giờ (gần 7 km / h). Thiết bị được hạ xuống nước với sự hỗ trợ của cần cẩu, có khả năng lặn xuống độ sâu 1.000 m, di chuyển, lên xuống và như các thủy thủ nói, "độ trễ" (tức là có thể nghiêng sang trái và phải). Thiết bị có thể hành trình tìm kiếm tự động tối đa 3 ngày, cách xa tàu mẹ ở một khoảng cách khá xa - 24 hải lý (hoặc 39 km).
Việc liên lạc giữa tàu mẹ và thủy thủ đoàn tàu lặn cứu hộ biển sâu được thực hiện qua một số kênh. Bao gồm - thủy âm, trực tiếp qua nước, với sự trợ giúp của một bộ rung điện từ đặc biệt được lắp đặt trên tàu "Kommuna". Công nghệ của những năm 1950-1960 này vẫn chưa mất đi sự phù hợp trong những năm 2020.
"Ông lão của hạm đội Nga" cho đến nay vẫn chưa nghỉ hưu, bất chấp việc các tàu cứu hộ khẩn cấp cực kỳ hiện đại đang dần đi vào hoạt động.
