Doanh nghiệp toàn cầu trước “bão” tấn công mạng

Thách thức toàn cầu

Trong những năm gần đây, an ninh mạng đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp toàn cầu, khi đối mặt với một loạt thách thức mới và phức tạp. Các cuộc tấn công mạng không chỉ gia tăng về số lượng mà còn trở nên tinh vi hơn, đặc biệt là khi trí tuệ nhân tạo (AI) được ứng dụng rộng rãi. Theo báo cáo, gần một nửa số tổ chức toàn cầu hiện coi việc lạm dụng AI trong các cuộc tấn công mạng là mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh mạng.

AI đang trở thành con dao hai lưỡi trong lĩnh vực an ninh mạng. Không chỉ giúp tội phạm phát hiện lỗ hổng hệ thống với tốc độ nhanh chưa từng có, AI còn tạo ra các phần mềm độc hại tự thích ứng, khiến việc phòng ngừa và phản ứng trở nên ngày càng khó khăn. Đặc biệt, việc ứng dụng AI trong các cuộc tấn công như giả mạo CEO qua deepfake - kỹ thuật tạo ra video, âm thanh hoặc hình ảnh giả mạo cực kỳ giống thực - dùng để lừa đảo, thao túng thông tin hoặc chiếm quyền kiểm soát hệ thống đã dẫn đến những thiệt hại tài chính nghiêm trọng cho nhiều doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tình trạng thiếu hụt chuyên gia an ninh mạng đang trở nên nghiêm trọng. Theo khảo sát, 52% lãnh đạo an ninh mạng cho biết vấn đề không phải là thiếu nhân lực mà là thiếu kỹ năng phù hợp. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp không đủ khả năng ứng phó kịp thời với các mối đe dọa, dẫn đến tăng nguy cơ bị tấn công và thiệt hại tài chính.

Để đối phó với những thách thức này, nhiều quốc gia đã bắt đầu triển khai các biện pháp phòng thủ mạng chủ động. Ví dụ, Nhật Bản đã thông qua Đạo luật Phòng thủ mạng chủ động, cho phép các cơ quan chức năng chia sẻ thông tin về mối đe dọa và thực hiện các biện pháp ngăn chặn trước khi xảy ra tấn công nghiêm trọng. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn chưa cập nhật chiến lược an ninh mạng phù hợp, khiến họ dễ trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công tinh vi.

Trong bối cảnh đó, việc xây dựng một chiến lược an ninh mạng toàn diện, kết hợp phòng thủ chủ động, giám sát liên tục và khả năng phục hồi sau sự cố là điều cần thiết. Các doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ, đào tạo nhân lực và hợp tác với các cơ quan chức năng để nâng cao khả năng ứng phó với các mối đe dọa mạng ngày càng phức tạp.

Năm 2025 được xem là thời điểm bản lề, khi các doanh nghiệp toàn cầu buộc phải nhìn nhận rõ ràng hơn những thách thức trong an ninh mạng và hành động quyết liệt để bảo vệ tài sản số, duy trì hoạt động ổn định cũng như củng cố sự bền vững trong dài hạn.

Chiến lược phòng thủ mới

Để thích ứng với môi trường an ninh mạng thay đổi nhanh chóng, các doanh nghiệp toàn cầu đang chuyển từ mô hình phòng thủ thụ động sang bảo mật chủ động. Thay vì chỉ phản ứng khi sự cố đã xảy ra, chiến lược mới tập trung vào dự đoán, phát hiện sớm và ứng phó kịp thời với các mối đe dọa.

Trụ cột quan trọng của mô hình này là ứng dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn (Big Data). Những công nghệ này cho phép giám sát hàng triệu sự kiện mạng theo thời gian thực, nhận diện các hành vi bất thường và dự báo những điểm tấn công tiềm ẩn. Khi kết hợp với năng lực chuyên môn của đội ngũ an ninh mạng, doanh nghiệp có thể triển khai các biện pháp phòng ngừa chính xác và kịp thời, giảm thiểu thiệt hại ngay từ giai đoạn đầu.

Song song với công nghệ, yếu tố hợp tác cũng giữ vai trò then chốt. Việc chia sẻ thông tin tình báo về mối đe dọa, tham gia diễn tập an ninh mạng đa bên và tuân thủ các chuẩn mực quốc tế giúp nâng cao khả năng phối hợp và bảo đảm rằng hệ thống phòng thủ luôn được cập nhật trước những nguy cơ mới. Hiện nay, Mỹ, Nhật Bản và Liên minh Châu Âu đều đang thúc đẩy doanh nghiệp tham gia các chương trình chia sẻ dữ liệu nhằm củng cố sức đề kháng chung.

Tuy nhiên, việc nâng cao an ninh mạng không thể tách rời yêu cầu duy trì hoạt động kinh doanh liên tục. Bài toán đặt ra là phải cân bằng giữa bảo mật và hiệu quả vận hành. Giới chuyên gia khuyến nghị các doanh nghiệp xây dựng kế hoạch dự phòng, tiến hành thử nghiệm định kỳ và thực hiện đánh giá rủi ro liên tục để vừa đảm bảo an toàn, vừa tránh gián đoạn hoạt động.

Đặc biệt, việc tuyển dụng, đào tạo và duy trì đội ngũ nhân sự an ninh mạng chất lượng cao sẽ quyết định khả năng biến chiến lược thành hành động thực tiễn. Khi công nghệ hiện đại, năng lực con người và hợp tác đa bên cùng được phát huy, doanh nghiệp có thể kiến tạo một hệ thống phòng thủ mạng toàn diện, chủ động và bền vững.

Trong bối cảnh các cuộc tấn công ngày càng tinh vi và có sự tham gia của AI, việc tái thiết kế chiến lược an ninh mạng không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu cấp thiết. Mô hình phòng thủ chủ động kết hợp công nghệ, con người và hợp tác quốc tế đang trở thành chuẩn mực mới để bảo vệ tài sản số, duy trì chuỗi cung ứng và hạn chế rủi ro tài chính.

Rõ ràng, các giải pháp thụ động hoặc đơn lẻ không còn đủ sức đối phó với thách thức hiện nay. Chỉ khi đầu tư đồng bộ vào năng lực ứng phó, nâng cao nhận thức và xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành, doanh nghiệp mới có thể chủ động thích ứng với môi trường an ninh mạng phức tạp. Một chiến lược toàn diện và bền vững không chỉ bảo vệ lợi ích riêng của từng tổ chức, mà còn góp phần củng cố an ninh mạng toàn cầu, tạo dựng môi trường kinh doanh an toàn và ổn định hơn cho tất cả các bên liên quan.