Khi nghệ sĩ phát ngôn gây sốc trên truyền thông
Vài năm trở lại đây, tình trạng nghệ sĩ với những phát ngôn gây sốc, khoe tiền của, khoe nhan sắc, hoặc mạt sát nhau, móc máy nhau trên các phương tiện truyền thông, thậm chí nói tục, chửi bậy trên trang facebook cá nhân ngày càng nhiều.
Đành rằng, nghệ sĩ là những người có cái tôi cực cao. Chính nhờ cái tôi riêng biệt họ đã tạo nên sự độc đáo, khác lạ của riêng mình để mê hoặc công chúng. Không có một nghệ sĩ nổi danh nào mà sự sáng tạo của họ là những cái chung chung, mờ nhạt, mà đó là những tác phẩm gây ấn tượng mạnh, nằm lòng trong công chúng. Nhưng, chúng ta cũng đừng lầm giữa thể hiện cái tôi sáng tạo độc đáo cá nhân với kiểu "show hàng" gây sốc trên truyền thông như những năm gần đây.
Nhà văn Lê Minh Khuê từng nói: "Thời đại bây giờ là thời đại marketing, thời đại tự quảng cáo, tự rao bán mình. Một nhà văn ra sách mời họp báo để giới thiệu cuốn sách, một họa sĩ muốn quảng bá về tranh thì mở triển lãm…" còn với nghệ sĩ biểu diễn thì sao?! Với nhiều người họ "biểu diễn" ở khắp mọi nơi, mọi lúc trên mọi phương tiện nhằm thu hút sự chú ý của đám đông công chúng.
Angela Phương Trinh. |
Trong thế giới nghệ sĩ hào nhoáng, có nhiều người chọn con đường PR bản thân bằng phát ngôn gây sốc. Có lẽ phát ngôn là con đường nhanh nhất để kéo mình đến gần mọi người vì ai cũng có mắt, và có tai, mắt để nhìn và tai để nghe. Ca sĩ Mai Khôi trả lời rất tự do phóng khoáng trên truyền thông: "Tôi thích mặc đồ lót hãng MK vì nó là đầu hai chữ cái tên của tôi ghép lại”. Đó là thật thà, là cá tính ư? Hay là lố?
Hay có nhiều người thích khoe giàu sang, như diễn viên Diễm My 6X cũng khoe du thuyền riêng, nhưng đến khi sự thật được phanh phui thì du thuyền của chị chỉ là thứ hàng đi mượn. Hoặc ông bầu của Ngọc Trinh, Khắc Tiệp nổ rất đanh trên truyền thông: "Hai đứa cháu tôi, sáng nào ngủ dậy tôi cũng cho mỗi đứa 2 triệu. Hứng lên, tôi có thể rủ bạn bè đi ăn, bữa ăn có thể lên đến vài chục triệu là bình thường".
Một nghệ sĩ trẻ tuổi hơn rất nhiều nhưng được thiên hạ gọi là cô nàng lắm chiêu Angela Phương Trinh. Trinh nổi tiếng liên tục “xuất xưởng” với những phát ngôn có phần khác lạ, không giống ai của mình. Những ngày gần đây, Trinh cho đăng hình của mình trên trang facebook cá nhân kèm theo chú thích: "Phải!! Tui tăng cân! Nhưng nhan sắc của tôi mãi mãi trường tồn!!!".
Hiện tượng tự khen mình này đôi khi quá đà khi Angela Phương Trinh đăng hình mình và em gái kèm theo chú thích: "Đầu lòng hai ả tố nga. Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân". Nổ để ví von mình xinh như Thúy Kiều, em xinh như Thúy Vân, nổ để khoe nhan sắc của mình mãi mãi trường tồn khiến hàng loạt comment đổ xô vào trang facebook cá nhân của Trinh bới móc, rỉa rói về nhan sắc cũng thường thường bậc trung chứ không mĩ miều như cô nàng tự tưởng tượng ra.
Ca sĩ Pha Lê. |
Pha Lê với giọng hát không mấy nổi trội nhưng lại luôn vướng vào scandal tình, tiền và phát ngôn. Pha Lê gây ấn tượng bằng kiểu nổ: "Không bao giờ yêu người đi xe máy" hoặc Ngọc Trinh, người mẫu quảng cáo đồ lót với câu nói nổi tiếng: "Không có tiền thì cạp đất mà ăn à?", hay Kenny Sang: "Muốn gặp tôi thì phải có tài sản triệu đô, không thì đừng có mơ… Những kẻ trong gia đình bần hàn, không có tiền và có thể gặp ai, miễn họ giàu là quen thì đó chỉ là hạng gà vịt. Còn tôi thì khác, tôi có gia thế lừng lẫy, có thể xem là phụng hoàng…".
Anh chàng này còn hùng hồn tuyên bố: "…Gái nghèo thì không thể bước chân vào nhà tôi được". Nhưng cũng nhờ những phát ngôn quá lố của anh chàng lại được đông đảo cư dân mạng chú ý và anh chàng điềm nhiên thò chân vào giới showbiz Việt.
Nổ giàu, khoe sang chán chê, nghệ sĩ nhiều người lại có thói quen thích là chửi với những từ được cho là tục tĩu cũng thường xuyên xuất hiện trên trang facebook cá nhân của một số người đẹp Pha Lê, Vũ Hạnh Nguyên, Trang Trần, Elly Trần...
Nếu không văng bạt mạng với những ngôn từ tục tĩu nhiều nghệ sĩ lại thiếu kiềm chế, đôi khi cố tình cạnh khóe móc máy nhau trên trang cá nhân, hoặc trên các phương tiện truyền thông khác. Nhiều cặp đôi trong giới showbiz Việt vướng vào câu chuyện này như người mẫu Phi Thanh Vân và người mẫu Xuân Lan. Người đẹp Thủy Top và diễn viên, ca sĩ Hoàng Thùy Linh…
Và vụ việc ầm ĩ giữa bộ ba ca sĩ Tuấn Hưng, Mỹ Linh, nhạc sĩ Huy Tuấn gây ồn ào vừa mới đây. Vụ việc đã khiến nam ca sĩ chịu áp lực từ dư luận vì phát ngôn quá bộc trực của mình. Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, đã có tâm thư an ủi đàn em của mình ca sĩ Tuấn Hưng. Trong thư có đoạn anh viết: "Em cứ là em! Không cần phải làm con rối! Khi phải múa máy theo sự điều khiển của cỗ máy dư luận".
Ca sĩ Tuấn Hưng. |
Nhà văn Trần Thị Trường: "Hãy quên những thứ không giá trị đi!"
Mình biết đến người, người biết đến mình là một nhu cầu tự nhiên của con người. Trừ những người có một đường hướng rõ ràng về ẩn dật, hoặc những người ảnh hưởng một nền giáo dục nghiêm khắc theo chiều hướng "hữu xạ tự nhiên hương" thì việc chia sẻ bản thân là một nhu cầu chính đáng của mọi người. Không chỉ thời của truyền thông, và không chỉ ở nước ta, việc tò mò về đời sống những người nổi tiếng luôn thôi thúc số đông, nhất là với người trẻ.
Hiểu điều đó nên có những người triệt để lợi dụng cơ hội để tự giới thiệu theo cách đánh bóng (PR) bản thân để nổi lên, mong nhiều người biết đến mình hơn. Cũng từ đó, câu chuyện của một người thành của nhiều người, thời của truyền thông tốc độ loan truyền lớn và nhanh chóng mặt. Nếu những nghệ sĩ, những người của công chúng có bản lĩnh văn hóa thì việc hành xử đúng mực là điều cần thiết, nghệ sĩ (hay người của công chúng) rất hiểu công chúng muốn thấy cái đẹp, cái lạ, cái khác thường của tầng lớp mà họ hâm mộ.
Nếu hành xử không chuẩn, (xấu) thì hình ảnh của nghệ sĩ sẽ mất ngay hoặc mất dần trong mắt công chúng. Nếu là người có bản lĩnh văn hóa thì hành xử chuẩn (đúng mực) không làm mất đi sự thoải mái trong cuộc sống của con người.
Không có văn hóa mà lại là người của công chúng thì buồn cho cả hai phía, nghệ sĩ và người hâm mộ. Cùng giới nghệ sĩ, chuyện mạt sát, móc máy nhau là chuyện cũng thường xảy ra. Đó là điều khó chấp nhận. Đành rằng, cuộc sống không chỉ một chiều, chỉ lời nói thuận tai thì cũng hơi…đơn điệu. Song, tranh luận là một điều khác hẳn với mạt sát, móc máy.
Cuộc sống muôn màu, nếu không đồng tình về một điều gì đó mọi người đều có thể tranh luận, và người đọc (xem, theo dõi) sẽ thấy chân dung của mỗi nghệ sĩ qua sự tranh luận đó. Và như thế, cuộc sống sẽ đẹp biết bao nhiêu. Còn chửi bậy và nói tục trên facebook cá nhân (với lý do, đây là trạng thái tâm lý của tôi, tôi nói cho riêng tôi, kệ tôi v.v...) có hai điều đáng nói: một là, có những lúc tâm trạng thật của một ai đó quá bức xúc về một điều gì đó rất quá đáng, một lời tục văng ra có thể làm giảm áp lực cho họ, một vài lần thì nên thông cảm. Nhưng, với một mật độ nào đó, nó sẽ khắc họa bản chất, chân dung người đó. Một chân dung tệ như sự tục tĩu của chính họ thôi.
Vậy, phần còn lại là của người đọc (xem, theo dõi) những gì đang chia sẻ trên facebook: Đừng thừa thời gian để quan tâm vào cái chân dung không còn đáng quan tâm kia. Không cần lên án, hãy quên những thứ không giá trị đi.
TS Nghệ thuật học Nguyễn Thị Minh Thái: "Gây sốc có khi lại gậy ông đập lưng ông!"
Phát ngôn của giới nghệ sĩ rất mạnh và ta thấy trên truyền thông đầy những phát ngôn gây sốc. Nhiều nghệ sĩ muốn gây sốc, để làm gì? Chiêu PR cho bản thân vì họ muốn nổi tiếng trong thời gian nhanh nhất là "đi tắt đón đầu". Và thế là một cú mặc sốc, hoặc phát ngôn gây sốc. Mặc dù về bản chất "lời nói thì gió bay", nhưng gió bay khi chưa có phương tiện truyền thông đại chúng còn bây giờ là thời đại Internet, kết nối toàn cầu, thế giới cùng nằm trên một mặt phẳng làm sao bay được?!.
Người nghệ sĩ, người của công chúng phải chịu trách nhiệm về lời nói và việc làm của mình, ứng xử đúng mực với truyền thông vì lên truyền thông thì không được "nhỡ". Người nghệ sĩ không thể "nhỡ" mồm được.
Tất cả những điều gây sốc có khi lại "gậy ông lại đập lưng ông" thế rồi giáng vào đầu mình những cái đòn mà chính bản thân mình không tưởng tượng ra. Lắm người trong số họ bịa quá đà… Ngay cả những người nổi tiếng cũng hay gây sốc về phát ngôn của mình. Ranh giới giữa nói có khẩu khí và "nổ" rất gần nhau nhưng vẫn có người tránh được. Trong giới nghệ sĩ có phải ai cũng "nổ" hay ai cũng đổ nhào ra một phía gây sốc, rất nhiều người tránh được và khi phát ngôn họ có một liều lượng rất là vừa đủ để nói có khẩu khí.
Elly Trần. |
PGS Phan Đình Tân, Chánh văn phòng Bộ, người phát ngôn của Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch: "Đối với nghệ sĩ hình phạt lớn nhất là sự quay lưng của công chúng"
Trên facebook các nghệ sĩ phát ngôn tốt nhưng có nhiều nghệ sĩ phát ngôn thiếu sự cẩn trọng, thậm chí là thiếu trình độ, khi phát ngôn là bức xúc, không chỉ phát ngôn mà ngay cả khi biểu diễn họ cũng có những lời lẽ dung tục. Facebook giờ đã trở thành người bạn đồng hành của mọi người, trên phương tiện truyền thông đó có những comment đóng góp mang tính xây dựng tích cực, trách nhiệm, thể hiện sự quan tâm của mình với xã hội, thế nhưng cũng có những comment nói tục tĩu, hoặc nhân đà mượn cớ, mượn chuyện này để nói chuyện khác.
Quản lý mạng thuộc trách nhiệm của Bộ Thông tin và Truyền thông, tuy nhiên không phải nói thế là Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch không có trách nhiệm. Đối với nghệ sĩ, là người của công chúng hình phạt lớn nhất đó là sự quay lưng lại của công chúng chứ hình thức xử phạt dăm triệu, chục triệu, trăm triệu, một tỉ đi chăng nữa thì hỏi như thế là đã đủ to chưa? Đã đủ răn đe cho bản thân họ chưa?
Có những người chỉ phạt một vài trăm nghìn người ta cũng thấy đau, cũng thấy mất mát, bởi vì những con người đó có lòng tự trọng. Người ta cố gắng để không vi phạm dù chỉ là một lời nhắc nhở. Nhưng có người cố tình làm bậy, có người bất chấp chuyện đấy thì chưa chắc phạt tiền tỉ đã dọa được người ta, đã làm cho người ta tỉnh ngộ.
Nghệ sĩ phát ngôn trên các phương tiện truyền thông, việc quản lý mạng, cơ quan quản lý nhà nước thì tăng cường quản lý nhà nước, nhưng có những điều tăng cường có hiệu quả nhưng có những điều tăng cường chưa hiệu quả như ý muốn, nhưng chúng ta hy vọng xã hội đang phát triển, nhận thức của con người ngày càng đầy đủ hơn, người của công chúng ý thức được phát ngôn của mình, dần dần họ cũng sẽ tự điều chỉnh.