Kỳ thị màu da và giới tính ở Hollywood

• Xét xử vụ kỳ thị chủng tộc trong lực lượng Hải quân
• Kỳ thị chủng tộc tàn nhẫn, xót lòng trong thế giới chân dài

Tước đoạt vai của diễn viên da màu

Các thập kỷ trước, những bộ phim về người da màu nhưng các diễn viên da trắng đã nắm gọn vai chính trong tay như “Gods and Kings”, “The Lone Ranger”, “The Sands of Timehay” bộ phim hài “Aloha” nổi tiếng mà hình tượng nhân vật đều là người châu Phi. Ở bộ phim “Breakfast at Tiffany's” (1961), đạo diễn đã chọn Mickey Rooney - nam diễn viên da trắng vào vai Yunioshi - doanh nhân người Nhật rõ ràng là người gốc Á. Và nạn phân biệt chủng tộc tại kinh đô điện ảnh cũng biểu hiện ngày càng rõ thời gian gần đây.

Mickey Rooney vào vai doanh nhân người Nhật với hàm răng vẩu và cặp kính đít chai.

Mới đây nhất, các nhà làm phim “Cậu bé Peter Pan” đã chọn Rooney Mara - nữ diễn viên da trắng vào vai công chúa Tiger Lily vốn được tạo hình và có gốc gác của người da đỏ bản xứ. Điều này đã làm dấy lên làn sóng phản đối của người hâm mộ về sự phân biệt màu da ở Hollywood. Peter Pan chỉ là một trong số ít các bộ phim mà nhà sản xuất luôn dành phần ưu ái cho các diễn viên da trắng trong thời gian gần đây...

Vì sao nạn kỳ thị chủng tộc ở Hollywood vẫn tiếp diễn và những diễn viên da màu vẫn hằng ngày phải chịu đựng sự bất công này? Theo Jeffery Mio, tác giả cuốn sách nghiên cứu về tâm lý học đa văn hóa cho rằng, những ông chủ trong ngành công nghiệp làm phim ở Hollywood chỉ thuê những diễn viên quen thuộc và làm việc với họ sẽ thấy thoải mái hơn.

Và một lý do khác không kém phần quan trọng đó là những ngôi sao da trắng như những thỏi nam châm hút khách cho các phòng vé và tấm vé đảm bảo doanh thu cao cho bộ phim. Tuy nhiên, thật không công bằng khi cho rằng chỉ khi bộ phim có các diễn viên da trắng đảm nhận vai chính thì mới hút khán giả. Will Smith, Denzel Washington, David Oyelowo, Thành Long... đều là các diễn viên da màu, da vàng đã mê hoặc biết bao khán giả và đã giành được những giải thưởng diễn xuất danh giá.

Giám đốc hãng phim Sony - Tom Rothman cho rằng, cần có sự cân bằng giữa các diễn viên da trắng và da màu trên màn ảnh để tạo sự đa dạng cho điện ảnh. Còn theo Guy Aoki, giám đốc và là sáng lập viên Mạng lưới hành động truyền thông cho người Mỹ gốc Á (MANAA), hiện nay Trung Quốc đang trở thành thị trường phim ảnh lớn thứ hai thế giới sau Mỹ. Và nếu những bộ phim của Hollywood có nhiều diễn viên Mỹ gốc Á hơn thì khán giả sẽ đón nhận nồng nhiệt hơn vì như được thấy bản thân họ trên phim. Thế nên, cực kỳ vô lý khi cho rằng khán giả không chấp nhận diễn viên là người gốc Á.

David White, Giám đốc điều hành Liên đoàn nghệ sĩ điện ảnh, truyền hình, phát thanh tại Mỹ SAG-AFTRA quả quyết: “Các điều luật của Liên đoàn khẳng định, chủng tộc không hề phản ánh phẩm chất, năng lực của một diễn viên và chúng tôi không ủng hộ việc ưu ái một diễn viên chỉ vì màu da của họ”. Mỹ là quốc gia đa văn hóa và Hollywood cũng không phải là ngoại lệ khi các tài năng điện ảnh của mọi màu da đều có cơ hội tỏa sáng ngang nhau.

Lương nữ diễn viên thấp hơn 40%

Từ các nữ diễn viên Patricia Arquette đến Emma Watson, những ngôi sao nữ hàng đầu đều đã lên tiếng về sự bất bình đẳng lương trong ngành điện ảnh, cho thấy sự phân biệt giới tính sâu sắc trong ngành công nghiệp mà nam giới thống trị này. Những nữ diễn viên hàng đầu có thu nhập chỉ bằng khoảng 40% so với tiền lương của một nam diễn viên đồng nghiệp.

Diễn viên Octavia Spencer.

Trong danh sách các nam diễn viên được trả lương cao nhất năm 2015 của tạp chí Forbes, nam diễn viên Robert Downey Jr giữ vị trí số 1 với thu nhập hơn tổng thu nhập của 5 nữ diễn viên hàng đầu 10 triệu USD. Còn nam diễn viên Liam Neeson đứng vị trí số 10 trong danh sách có thu nhập tương đương với Angelina Jolie, nữ diễn viên được trả lương cao nhất. Sự bất bình đẳng giới thể hiện trong thu nhập của diễn viên Hollywood đã diễn ra trong nhiều năm.

Rung chuông cảnh báo

Gần đây, nhiều ngôi sao nữ hàng đầu đã lên tiếng về sự đối xử bất công của Hollywood nói riêng và ngành điện ảnh nói chung đối với họ. Trong lễ trao giải Oscar 2016, nữ diễn viên Patricia Arquette được vinh danh tại hạng mục Diễn viên nữ phụ xuất sắc nhất cho vai người mẹ đơn thân ở bộ phim “Boyhood”.

Cuối bài phát biểu, Patricia đã làm rung động buổi lễ bởi lời kêu gọi mạnh mẽ về nữ quyền. Đây là lần đầu tiên trên sân khấu trao giải Oscar có nữ diễn viên nhắc đến vấn đề này. Ở Liên hoan phim Cannes 2014, nữ đạo diễn Jane Campion (nữ đạo diễn duy nhất từng giành giải Cành cọ vàng) phát biểu: “Ngành công nghiệp điện ảnh như một miếng bánh mà phần lớn nam giới là người chiếm phần”.

Jane Campion cho rằng, bất bình đẳng giới trong ngành công nghiệp điện ảnh gây cản trở phụ nữ và nữ đạo diễn này khẳng định phân biệt giới tính trong ngành điện ảnh là phi dân chủ. Vấn đề bất bình đẳng giới là vấn đề có thật của Hollywood, vấn đề tiền lương cho nữ diễn viên và nam diễn viên ở Hollywood cũng rất khác nhau. Với diễn viên nữ, sau 34 tuổi thì mức cát-se sụt giảm hẳn, trong khi đó với nam giới thì độ tuổi này kéo dài đến tận 51 tuổi.

Mới đây, trong lần trả lời phỏng vấn tờ Sunday Times, nữ diễn viên Amanda Seyfried tiết lộ số tiền mà cô nhận được từ một dự án bom tấn gần đây chỉ bằng 10% so với bạn diễn nam, cho thấy sự bất công về mức thù lao trong công việc diễn xuất tại Hollywood. Nữ diễn viên Anh Carey Mulligan cũng lên tiếng tố cáo việc “vùi dập” nữ giới trong ngành công nghiệp điện ảnh.

Mức thù lao thấp tương tự cũng được nêu ra bởi nữ diễn viên Frances McDormand (từng đoạt giải Oscar) cho vai diễn trong bộ phim bom tấn “Transformers: Dark of the Moon”. Có sự khác biệt về thu nhập giữa nam và nữ diễn viên bởi lẽ những phim bom tấn có doanh thu khổng lồ thì phụ nữ khó kiếm được vai lớn mà chủ yếu là nam giới. Nữ diễn viên cũng buộc phải đóng những cảnh giường chiếu, khỏa thân nhiều hơn nam diễn viên. Thậm chí, những vị trí như nhà sản xuất, đạo diễn, biên kịch... thì tỉ lệ nữ giới cũng rất ít ỏi.