Cuộc sống mới ở Trà Leng
Tuyến ĐH1 nối từ QL40B vào trung tâm xã Trà Leng dài 16km xuyên qua những cánh rừng thâm u. Những quả đồi hai bên đường vẫn còn loang lổ các vết trượt khổng lồ trên triền đồi, núi do lũ quét, sạt lở đất để lại. Cách trụ sở xã Trà Leng chừng vài trăm mét, phía bên kia dòng sông Leng mùa này con nước hiền hòa chảy vào hồ thủy điện Sông Tranh 2 là KDC Bằng La.
KDC Bằng La có tổng diện tích hơn 6ha, được phân làm 81 lô nhà ở; hiện nay đã bố trí cho 39 hộ gia đình người Mơ Nông tại làng Ông Đề và làng Tắk Pát, xã Trà Leng, bị sạt lở, cuốn trôi nhà hoàn toàn đến định cư. Gặp lại chúng tôi, già làng Hồ Văn Đề vui mừng chia sẻ rằng, từ ngày được chuyển đến KDC Bằng La, cuộc sống đã ổn định và người dân đã bắt đầu công việc sản xuất, làm nương rẫy của mình.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải thăm hỏi, động viên người dân khu định cư Bằng La. |
Kể về đợt mưa lũ lịch sử năm 2020, già Đề vẫn nhớ như in, do ảnh hưởng của bão số 9, số 10 và mưa lớn vào cuối tháng 10-2020, tại làng Ông Đề, thôn 1, xã Trà Leng đã xảy ra trận lũ quét xóa sổ ngôi làng này. Cả làng có 9 người chết, 13 người đến nay còn mất tích; hàng chục ngôi nhà bị sập, cuốn trôi hoàn toàn. “Bố đến bên dòng suối Branh lập làng từ năm 1995. Theo tập tục của người Mơ Nông, sau đó làng được đặt tên là làng Ông Đề, lấy tên của người đã lập ra làng.
Mấy mươi năm ở đó, bố chưa bao giờ thấy suối Branh lại hung bạo như thế, đã cuốn trôi cả làng”, kể đến đây, giọng già Đề nghèn nghẹn... Cách nhà già Đề tại KDC Bằng La không xa là nhà của ông Hồ Văn Húi (SN 1941). Ông Húi trước đây ở làng Tắk Pát, xã Trà Leng.
Cùng thời điểm làng Ông Đề bị lũ quét xóa sổ, làng Tắk Pát cũng xảy ra sạt lở đất khiến hàng chục căn nhà bị đổ sập hoàn toàn, trong đó có nhà của ông Húi. Sau khi thiên tai xảy ra, chính quyền và các cơ quan chức năng đã bố trí cho người dân làng Tắk Pát tạm trú trong các khu nhà tạm rồi sau đó được di dời đến KDC Bằng La để ổn định cuộc sống.
Sau khi thiên tai xảy ra, chính quyền các cấp cùng lực lượng Công an, Quân đội... đã nhanh chóng hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả, tìm kiếm các nạn nhân mất tích với phương châm “4 tại chỗ”, đồng thời sớm tìm kiếm mặt bằng, bố trí tái định cư để ổn định đời sống người dân sau thiên tai.
Trong trận lũ quét xóa sạch làng Ông Đề, Thượng úy Lê Minh Phước, Trưởng Công an xã Trà Leng, có mẹ vợ tử nạn, bố vợ bị thương, nhà đồng chí Phước và nhà bố mẹ vợ bị cuốn trôi hoàn toàn. Trước nỗi đau thương, mất mát rất lớn do thiên tai gây ra, đồng chí Phước cũng cố nén nỗi đau riêng để thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ.
Lãnh đạo huyện Nam Trà My trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân khu định cư Bằng La, xã Trà Leng. |
Gặp lại chúng tôi tại KDC Bằng La hôm nay, Thượng úy Lê Minh Phước bày tỏ sự vui mừng khi người dân vùng lũ quét, sạt lở đất đã thật sự được “an cư” sau thiên tai. “Vừa rồi, khi công an huyện xuống làm căn cước công dân tại xã Trà Leng, công an xã đã “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, vận động người dân trong xã, nhất là tại KDC Bằng La đi làm căn cước công dân. Nhờ đó mà hầu hết người dân xã Trà Leng trong độ tuổi quy định đã được hoàn thành hồ sơ cấp căn cước công dân rồi”, Thượng úy Phước chia sẻ.
Ông Trần Duy Dũng, Chủ tịch UBND huyện Nam Trà My cho biết, đợt mưa lũ cuối tháng 10-2020 đã gây ra những thiệt hại hết sức nặng nề trên địa bàn huyện Nam Trà My. Nhiều công trình cầu cống, trường học, trạm y tế,... bị hư hại. Toàn huyện có 19 người chết, 13 người đến nay vẫn còn mất tích, 33 người bị thương, 79 nhà bị sập đổ hoàn toàn. Tổng thiệt hại ước tính hơn 1.250 tỷ đồng. Riêng tại xã Trà Leng, lũ quét, sạt lở đất đã xóa sạch 2 ngôi làng là làng Ông Đề và làng Tắk Pát.
Nhằm sớm ổn định đời sống người dân sau thiên tai, được sự thống nhất chủ trương của Tỉnh ủy, UBND tỉnh Quảng Nam, huyện Nam Trà My đã chỉ đạo các ngành chuyên môn, phối hợp với xã Trà Leng tổ chức khảo sát, tìm kiếm các vị trí an toàn, đồng thời tham khảo thêm ý kiến của các già làng, người có kinh nghiệm tại địa phương, ý kiến của các nhà chuyên môn và quyết định lựa chọn vị trí bên sông Leng để xây dựng khu tái định cư, đặt tên là KDC Bằng La.
Ngoài 39 hộ dân đã được bố trí định cư tại KDC Bằng La, theo kế hoạch, sắp tới UBND huyện Nam Trà My sẽ tiếp tục thực hiện di dời các hộ ở vùng nguy cơ sạt lở cao đến định cư tại KDC này. Từ nguồn kinh phí tài trợ của Tập đoàn THACO; Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh, huyện Nam Trà My đã xây dựng 39 căn nhà tái định cư cho các hộ bị mất nhà cửa tại làng Ông Đề và làng Tắk Pát. Diện tích mỗi nhà 50,4m2 theo mô hình nhà sàn truyền thống của đồng bào các dân tộc huyện Nam Trà My, giá trị mỗi căn nhà 150 triệu đồng. Đến trước tết Nguyên đán Tân Sửu 2021, tất cả nhà tái định cư đã xây dựng xong, kịp để người dân có nhà mới đón tết.
Một góc khu định cư Bằng La, xã Trà Leng. |
Để đảm bảo cuộc sống, sinh hoạt cho người dân, bên cạnh việc hỗ trợ làm nhà, huyện Nam Trà My đã triển khai đầu tư đồng bộ đường giao thông nội bộ KDC, hệ thống cấp nước sinh hoạt, hệ thống cấp điện cho các hộ dân và cổng chào vào KDC. Tổng kinh phí đầu tư hơn 14 tỷ đồng từ sự hỗ trợ của các tập đoàn kinh tế lớn, nguồn ngân sách huyện và các nguồn huy động, hỗ trợ của tổ chức, cá nhân khác. Bên cạnh đó, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đã đầu tư xây dựng công trình nhà sinh hoạt cộng đồng xã Trà Leng. Công trình được xây dựng với tổng mức đầu tư khoảng 3 tỷ đồng, quy mô kiên cố 2 tầng, mô phỏng kiến trúc nhà sàn truyền thống, trong đó tầng 1 là không gian sinh hoạt chung, tầng 2 là không gian tổ chức hội họp. Công trình là nơi sinh hoạt cho bà con nhân dân bị sạt lở nhà cửa tại khu tái định cư mới, đồng thời thực hiện chức năng làm nơi tránh, trú khi có thiên tai xảy ra.
Tại buổi lễ khánh thành KDC Bằng La vừa qua, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho rằng, sau thiên tai, vấn đề quan trọng nhất là phải sớm ổn định chỗ ở mới an toàn cho người dân. Ở xã Trà Leng, chỉ khoảng 5 tháng sau ngày thiên tai xảy ra mà huyện Nam Trà My đã hoàn thành cơ bản việc xây dựng, sửa chữa nhà cho các hộ dân bị thiệt hại, hình thành nên KDC Bằng La để bố trí tái định cư cho 39 hộ dân xã Trà Leng có nhà bị sập, cuốn trôi hoàn toàn.
KDC này được lựa chọn ở vị trí an toàn, được đầu tư xây dựng với đầy đủ cơ sở hạ tầng phục vụ dân sinh như điện lưới quốc gia, đường giao thông, nước sinh hoạt, nhà cộng đồng,... hứa hẹn một cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân.
Người dân vui mừng trong căn nhà mới tại khu định cư Bằng La. |
Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng chí Nguyễn Đức Hải đã biểu dương tinh thần trách nhiệm của Đảng bộ, chính quyền tỉnh Quảng Nam, huyện Nam Trà My và các lực lượng vũ trang đã nêu cao tinh thần trách nhiệm, tích cực triển khai xây dựng hoàn thành KDC này; biểu dương tinh thần trách nhiệm vì cộng đồng của các tổ chức, cá nhân đã kịp thời hỗ trợ, tài trợ để huyện Nam Trà My khắc phục thiệt hại do thiên tai gây ra.
Vấn đề nhà ở của bà con bị thiệt hại do thiên tai gây ra đến nay cơ bản đã được giải quyết nhưng để ổn định đời sống của bà con, đồng chí Nguyễn Đức Hải đề nghị Đảng bộ, chính quyền tỉnh Quảng Nam, huyện Nam Trà My cần quan tâm, hỗ trợ các điều kiện phục vụ sản xuất, chăn nuôi cho người dân như bố trí đất sản xuất cho các hộ bị mất đất canh tác; lồng ghép, hỗ trợ thêm về sinh kế, cây trồng, con vật nuôi để người dân sớm ổn định đời sống, sản xuất. Bên cạnh đó cần đẩy mạnh di dời, sắp xếp lại dân cư, nhất là di dời các hộ dân tại những nơi có nguy cơ sạt lở, lũ quét, lũ ống đến nơi an toàn.
Trong bối cảnh nguy cơ bùng phát dịch bệnh COVID-19 hiện nay, đồng chí Nguyễn Đức Hải đề nghị các cấp ủy, chính quyền và người dân cần thực hiện nghiêm túc các khuyến cáo phòng chống dịch của cơ quan chức năng. Đồng thời, đề nghị người dân vùng lũ quét, sạt lở đất sau khi ổn định đời sống sẽ tích cực tham gia bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XV và đại biểu HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra vào ngày 23-5 sắp đến, góp phần vào sự thành công của cuộc bầu cử.
Dịp này, thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đồng chí Nguyễn Đức Hải đã trao quà tặng người dân KDC Bằng La và xã Trà Leng, tham gia nghi thức khởi công xây dựng Trường Mẫu giáo xã Trà Leng tại KDC Bằng La với tổng kinh phí 3 tỷ đồng do Tập đoàn Điện lực Việt Nam tài trợ.