Khi điều tra viên Công an cấp xã thụ lý phá án
Được đào tạo bài bản, nghiệp vụ sâu và với kinh nghiệm điều tra án được tích lũy qua nhiều năm nên ngay sau khi được bố trí công tác tại địa bàn cấp xã, những cán bộ, chiến sĩ Công an xã Bình Lương, huyện Như Xuân (Thanh Hóa) đã nhanh chóng khẳng định được bản lĩnh và tính hiệu quả, chuyên nghiệp, bài bản trong việc điều tra, khám phá các vụ án hình sự phức tạp. Trong đó, vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng mà Công an xã Bình Lương vừa điều tra, làm rõ đầu tháng 8/2024 là một điển hình.
Vụ án bẫy tình
Giả danh phụ nữ đẹp để làm quen, kết bạn qua mạng xã hội với những người đàn ông hoặc những thanh niên mới lớn, sau đó lợi dụng tình cảm để lừa đảo chiếm đoạt tài sản không phải là thủ đoạn mới của tội phạm trên không gian mạng và đã được lực lượng chức năng tuyên truyền, cảnh báo rất nhiều trên các phương tiện thông tin đại chúng, tuy nhiên vẫn có nhiều người dễ dàng sập bẫy.
Do thiếu sự quan tâm, kiểm soát của gia đình nên Hà Khắc Q. (sinh năm 2008, ở xã Bình Lương, huyện Như Xuân) đã sớm tiếp cận với những trò chơi đánh bạc trực tuyến trên mạng. Cũng từ đây, Q. đã tìm hiểu nhiều phương thức, thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.
Khoảng tháng 6/2024, vì muốn có tiền tiêu xài cá nhân, Q. đã tạo lập tài khoản Facebook ảo với nick name “Thuýy Huyền” và tải hình ảnh, video là những cô gái trẻ, có ngoại hình xinh xắn làm ảnh đại diện. Với vai “Thuýy Huyền”, Q. đã kết bạn với nhiều tài khoản Facebook là những nam giới trên địa bàn huyện Như Xuân, trong đó có anh Lê K. (họ tên nạn nhân đã được thay đổi).
Được người con gái xinh xắn, lại cùng quê gửi lời mời kết bạn nên anh K. đã nhanh chóng đồng ý kết bạn. Qua trò chuyện, anh K. biết được “Thuýy Huyền” quê ở xã Bình Lương, huyện Như Xuân nhưng từ nhỏ đã theo gia đình vào Nam sinh sống, nay về quê thăm ngoại và là em họ của chính Q. Anh K. đã rất cẩn thận hỏi Q. để xác minh, nhưng không ngờ đó chính là đối tượng đang giăng “bẫy” mình. Sau một thời gian nhắn tin qua lại, hai bên tỏ tình và “Thuýy Huyền” chính thức đồng ý làm “người yêu” của K. dù chưa hề một lần gặp mặt.
Dưới vai người yêu ảo, “Thuýy Huyền” thường xuyên nũng nịu, ghen tuông như những cặp đôi mới yêu khiến anh K. càng thêm tin tưởng. Khi biết con mồi đã cắn câu, “Thuýy Huyền” bắt “người yêu” phải cung cấp mật khẩu tài khoản Facebook để kiểm tra xem có nói chuyện với cô gái nào khác không nhằm chiếm quyền kiểm soát tài khoản Facebook, từ đó đọc tin nhắn để biết được mối quan hệ, cách xưng hô cũng như mối quan hệ thân thuộc của anh K. Tiếp đó, lấy lý do sắp mở shop bán quần áo, mỹ phẩm online cần tài khoản ngân hàng để giao dịch, “Thuýy Huyền” đề nghị anh K. cho mượn tài khoản ngân hàng để dùng chung nhưng mục đích nhằm chiếm quyền sử dụng tài khoản ngân hàng và chiếm đoạt tiền có trong tài khoản của anh K.
Sợ làm “người yêu” phật lòng, anh K. không ngần ngại cung cấp thông tin Facebook, tài khoản ngân hàng của mình cho “người yêu”. Sau khi chiếm quyền kiểm soát, tối 27/7, Hà Khắc Q. phát hiện anh K. có nhắn tin với chị Nguyễn Thị T. về nội dung chuyển tiền qua tài khoản. Biết đây là cơ hội để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Hà Khắc Q. đã sử dụng tài khoản Facebook của anh K. nhắn tin cho chị T. với nội dung “chuyển em 8tr vào tk cũ” rồi đi ngủ.
Khoảng 4 giờ sáng ngày 28/7, sau khi nhận được số tiền 8 triệu đồng chị T. gửi, Q. nhanh chóng đăng nhập vào ứng dụng game đánh bạc online trên điện thoại và tạo mã code nạp mua tiền ảo trong game rồi đăng nhập tài khoản ngân hàng của anh K. chuyển toàn bộ số tiền trên đến tài khoản ngân hàng của đại lý game. Để rút số tiền trên, Hà Khắc Q. đến cửa hàng điện thoại ở thị trấn Yên Cát, huyện Như Xuân và nhờ số tài khoản của chủ cửa hàng chuyển tiền qua và rút toàn bộ số tiền trên để tiêu xài cá nhân.
Công an xã vào cuộc
Sau khi biết bị lừa, ngày 1/8 chị T. đã đến Công an xã Bình Lương, huyện Như Xuân trình báo sự việc và đề nghị điều tra, bắt giữ đối tượng. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, bước đầu Công an xã Bình Lương, huyện Như Xuân xác định Hà Khắc Q. là đối tượng có liên quan đến hành vi lừa đảo chiếm đoạt số tiền của chị T. Tuy nhiên, thời điểm này Q. không có mặt tại địa phương. Với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, nếu không bắt giữ được đối tượng sớm thì công tác điều tra phá án sau này sẽ rất khó khăn, Công an xã Bình Lương đã báo cáo, đề xuất lãnh đạo công an huyện cho thành lập tổ công tác và phân công Thiếu tá Lê Văn Huy, Trưởng Công an xã Bình Lương thụ lý điều tra vụ án để nhanh chóng điều tra làm rõ, bắt giữ đối tượng.
Thượng tá Mai Anh Tiến, Trưởng Công an huyện Như Xuân cho biết: Từ năm 2019, trên địa bàn huyện Như Xuân, 100% các xã, phường, thị trấn đã được bố trí lực lượng công an chính quy. Từ tháng 8/2023, Bộ Công an quy định bố trí điều tra viên ở công an cấp xã và được thụ lý giải quyết vụ việc ít nghiêm trọng. Tháng 4/2024, Bộ Công an có hướng dẫn mới, điều tra viên ở công an cấp xã được thêm quyền thụ lý giải quyết vụ việc nghiêm trọng. Điều tra viên có nhiệm vụ giải quyết vụ việc từ khi bắt đầu đến khi kết thúc điều tra để chuyển Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện.
Là xã miền núi còn nhiều khó khăn của huyện Như Xuân, Công an xã Bình Lương được bố trí 5 cán bộ, chiến sĩ, trong đó có 2 điều tra viên (1 trung cấp, 1 sơ cấp). Thiếu tá Lê Văn Huy, Trưởng Công an xã là điều tra viên trung cấp, từng có nhiều năm công tác tại Đội Cảnh sát hình sự và giữ chức vụ Phó Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự Công an huyện Như Xuân trước khi được điều động, bổ nhiệm chức danh Trưởng Công an xã Bình Lương. Vì thế, lãnh đạo công an huyện rất tin tưởng khi giao nhiệm vụ điều tra viên thụ lý chính vụ án này cho đồng chí Huy.
Với tinh thần khẩn trương điều tra làm rõ và truy bắt nhanh đối tượng trước khi đối tượng tiếp tục gây ra các vụ án khác, Công an xã Bình Lương đã không quản ngày đêm lần theo manh mối của đối tượng. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, các trinh sát đã nhanh chóng xác định được tung tích của Hà Khắc Q. đang lẩn trốn tại huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. Lập tức một tổ công tác gồm 3 đồng chí Công an xã Bình Lương đã lên đường đi Bắc Giang để truy bắt đối tượng. Qua công tác tuyên truyền và vận động, thuyết phục, Hà Khắc Q. đã ra đầu thú để hưởng sự khoan hồng của pháp luật.
Quá trình đấu tranh, làm rõ, Hà Khắc Q. đã thành khẩn khai báo hành vi phạm tội của mình và tỏ ra ăn năn hối hận. Khi nói về việc làm sao để bị hại dễ dàng tin tưởng cung cấp mật khẩu bảo mật, chuyển tiền cho Q., đối tượng này cho biết: Do họ thiếu cảnh giác, chứ họ cẩn thận gọi điện để xác minh, hoặc tìm hiểu kỹ trước khi chuyển tiền, kết bạn thì chắc em cũng không lừa được.
Thiếu tá Lê Văn Huy, Trưởng Công an xã Bình Lương cho biết: Hà Khắc Q. tuy còn trẻ nhưng rất tinh ranh. Ngay việc đối tượng tự vẽ ra kịch bản, rồi từng bước dẫn dụ nạn nhân vào bẫy, sử dụng cách thức chuyển tiền lừa đảo sang một tài khoản khác cho mình; rồi nhanh chóng cao chạy xa bay ra các tỉnh phía Bắc để đánh lạc hướng, gây khó khăn cho công tác điều tra đủ thấy thủ đoạn của đối tượng này rất chuyên nghiệp... Tuy nhiên, qua vụ án này cho thấy một bộ phần quần chúng nhân dân vẫn còn rất chủ quan, thiếu cảnh giác đã tạo môi trường, kẻ hở cho các đối tượng lợi dụng không gian mạng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Mặc dù thời gian qua, lực lượng Công an đã có rất nhiều hình thức tuyên truyền, cảnh báo về phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng, nhưng rất nhiều người vẫn chưa thật sự quan tâm.
Đối với việc bố trí điều tra viên ở công an cấp xã, Thượng tá Mai Anh Tiến, Trưởng Công an huyện Như Xuân cho biết: Đây là chủ trương đúng đắn, đã phát huy được vai trò, hiệu quả trong công tác quản lý, nắm địa bàn, phòng ngừa, đấu tranh, trấn áp, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật. Lực lượng công an xã là những người ở địa bàn, gần dân nhất, khi xảy ra vụ việc sẽ đến và bảo vệ hiện trường nhanh nhất, thu thập chứng cứ, công cụ phạm tội, bắt giữ đối tượng kịp thời... góp phần điều tra, làm rõ vụ án thuận lợi, đúng quy định. Đội ngũ điều tra viên ở công an cấp xã góp phần quan trọng làm giảm áp lực công việc cho đội ngũ điều tra viên ở các cơ quan cảnh sát điều tra công an cấp huyện. Hầu hết vụ việc trước đây người dân phải lên công an cấp huyện trình báo, giao nộp chứng cứ thì nay chỉ cần đến cơ quan công an địa phương.
Hiện nay, Công an huyện Như Xuân đã bố trí 17 điều tra viên ở 16 xã, thị trấn trên địa bàn, chiếm 55% tổng số điều tra viên của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện. Từ khi bố trí điều tra viên cấp xã, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Như Xuân đã phân công điều tra viên công an cấp xã điều tra làm rõ 4 vụ án, 5 tin báo và nhiều ủy thác điều tra của cơ quan điều tra khác.
Riêng Công an xã Bình Lương, đây là vụ thứ hai mà Công an xã Bình Lương đã tiếp nhận, thụ lý giải quyết vụ án ngay từ ban đầu và đã điều tra làm rõ, bắt giữ các đối tượng gây án. Trước đó, ngày 8/8/2024, sau khi tiếp nhận tin báo của gia đình chị Hà Thị H. (ngụ xã Bình Lương, huyện Như Xuân) về việc bị kẻ gian đột nhập vào nhà trộm cắp số tiền 18 triệu đồng, chỉ sau một thời gian ngắn điều tra, Công an xã Bình Lương đã nhanh chóng xác định một hàng xóm gần nhà chị H. là thủ phạm đã gây ra vụ trộm cắp số tiền trên. Công an xã Bình Lương đã thu giữ toàn bộ số tiền mà đối tượng trộm cắp trả lại cho bị hại và có biện pháp xử lý.