Tượng đài trong khói lửa

Tác nghiệp tại hiện trường, tôi rùng mình khi nghĩ đến tình huống hơi nóng từ vụ cháy, hay ngọn lửa theo nhiên liệu rò rỉ bén vào bể xăng. Quả bom khủng ấy nếu phát nổ, tất cả sẽ không về.

Hơn ai hết, họ hiểu điều đó nhưng vẫn đứng hiên ngang làm mọi việc cần thiết để chặn đứng một thảm họa khủng khiếp giữa trung tâm Thủ đô. Trong khói lửa mịt mù, rạng ngời những tượng đài quả cảm vì bình yên cuộc sống.

Những "người lính mũ đỏ"

Trưa ấy nhận lệnh từ ban biên tập, chúng tôi phóng xe như bay đến cây xăng quân đội số 2B Trần Hưng Đạo (Hà Nội) để nắm thông tin vụ cháy. Nhưng, khi đến nơi thì mọi ngả đường dẫn đến đám cháy đã bị phong tỏa để đảm bảo an toàn. Từ vị trí quan sát, chiếc xe bồn chở xăng đang bốc cháy ngùn ngụt, cách bể chứa xăng ngầm hàng nghìn lít chỉ vài mét. Một nỗi sợ bóp nghẹt trái tim người chứng kiến bởi tình huống lửa bén vào bể xăng và phát nổ có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Đó sẽ là một thảm họa kinh hoàng, vì hàng chục chiến sĩ đang đứng trên nóc bể, với lăng vòi, bình bọt trên tay, trong nỗ lực dập lửa trên xe và chống cháy lan. Trong khói lửa mịt mù và đồ bảo hộ kín mít, không thể nhận ra bất kỳ ai.

Mấy ngày sau, khi cùng các cán bộ Trung ương Đoàn mang theo Huy hiệu Tuổi trẻ dũng cảm vào bệnh viện, nghe đại diện đơn vị giới thiệu về những chàng trai can trường hôm ấy, chúng tôi lặng đi vì xúc động.

Trung sĩ Hoàng Anh (Đội Cứu nạn, cứu hộ Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PCCC&CNCH) Hoàn Kiếm lúc đó vẫn nằm trên giường bệnh. Người từng 3 lần gục xuống vì lửa vẫn đứng lên tiếp tục chiến đấu cùng đồng đội nhưng khi được hỏi về hành động anh hùng ấy lại cười bẽn lẽn, ngượng ngùng. Buổi trưa hôm đó, còi khẩn cấp hú vang thành phố, gần 1.000 cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát PCCC&CNCH Hà Nội ùa ra các xe cứu hỏa lao hết tốc lực đến nơi có chiếc xe bồn đang bốc cháy cạnh cây xăng. Ngồi trên xe, Hoàng Anh cùng đồng đội tức tốc mặc những bộ quần áo bảo hộ Amiang chống lửa.

Tại hiện trường, lực lượng chữa cháy vác lăng xịt nước, bình bọt phụt thẳng vào bồn xe làm mát, giảm nhiệt độ để không kích nổ “quả bom” này. Trong đám khói lửa mịt mù, Hoàng Anh đứng trên nóc bể ngầm, xịt nước thẳng vào xe bồn cách em chỉ vài bước chân. Tại họng tiếp xăng ở đáy xe bồn, lính cứu hỏa dùng một chiếc chăn chiên bịt tạm. Do đứng gần chiếc xe bồn, xăng bắn lên mắt Hoàng Anh bỏng rát. Thấy em ôm mặt, đồng đội vội dìu em chạy vào Bệnh viện Quân đội 108 để sơ cứu.

Sau khi rửa mắt, thấy đỡ rát, Hoàng Anh rời giường bệnh chạy lại bên chiếc xe bồn “chia lửa” với anh em. Được một lúc, xăng lại bắn vào mắt, lửa rừng rực khiến em gục xuống, mọi người lại dìu em trở lại bệnh viện rửa mắt. Các y, bác sĩ khuyên Hoàng Anh nằm nghỉ nhưng sốt ruột nên em lại chạy ra chiếc xe bồn. Đúng lúc đó, xăng gặp hơi nóng, bùng cháy dữ dội trở lại. Lưỡi lửa trùm kín 9 chiến sĩ đang vây quanh chiếc xe, tất cả cùng gục xuống. Từ tuyến sau, Hoàng Anh vọt lên cõng một đồng đội chạy vào Bệnh viện 108, rồi quay lại cầm lăng dập lửa. Và em đã gục ngã trong màn khói lửa ngùn ngụt ấy do bỏng hô hấp nặng.

Cùng nhập viện với Hoàng Anh có Trung sĩ Nguyễn Quang Vinh với thương tích bỏng độ 3, tổn hại vĩnh viễn 10% sức khỏe. Em chính là nhân vật trong bức ảnh một chiến sĩ trẻ mặc đồ cảnh sát đang bén lửa bùng bùng sau lưng được cộng đồng mạng lan truyền chóng mặt. Còn nhớ khi ấy có một Facebooker đã viết: "Vì bức ảnh này mà chúng ta yêu quý công an hơn". Hàng nghìn lượt like cùng comment của cư dân mạng bày tỏ sự yêu quý và khâm phục những người lính cứu hỏa bất chấp mọi nguy hiểm đến tính mạng của bản thân để cứu cộng đồng khỏi cơn cuồng phong của lửa.

Tại hiện trường hôm ấy, Vinh được phân công cầm lăng xịt nước làm mát cho các chiến sĩ tiếp cận trực tiếp nguồn nhiệt nên em không mặc áo bảo hộ. Khi lửa cháy lan theo các rãnh thoát nước vây kín cây xăng, Vinh cầm bình bọt dập lửa chống cháy lan. Đang làm, chợt xăng dưới đám bọt bùng cháy trở lại, bén vào bộ quân phục cảnh sát em đang mặc và cánh tay. Em kêu đau đớn, vọt ra khỏi đám cháy trong khi trên người lửa vẫn rừng rực. Gặp lại Vinh khi đã xuất viện, em cho biết từ lâu đã yêu thích những người lính mũ đỏ, vì họ chính là những hiệp sĩ với lòng can trường, sẵn sàng chấp nhận hy sinh để cứu người. Lòng yêu nghề đã khiến em và đồng đội chiến thắng nỗi sợ hãi để dũng cảm lao vào biển lửa.

Một chiến sĩ nữa cũng nhận huy hiệu của Trung ương Đoàn đợt ấy, là Trung sĩ Phạm Văn Phúc với khuôn mặt đang kín mít bông băng. Bác sĩ cho biết em bị bỏng tới 20%. Được biết, khi Phúc tới hiện trường thì ngọn lửa đã bốc cao ngùn ngụt, cuồn cuộn khói lên trời, lửa bắt đầu lan rộng ra các hàng quán xung quanh, chiếc xe đã cháy rụi ca-bin và toàn bộ hệ thống lốp, hơi nóng tỏa ra hầm hập. Sau gần 3 giờ cật lực khống chế, ngọn lửa tạm thời được dập tắt nhưng hơi nóng còn rất cao. Trong lúc Phúc và 9 anh em đang mải miết xử lý những đám cháy đã tắt thì hơi nóng làm bùng phát trở lại. Lưỡi lửa trùm lên cả nhóm bén vào mặt, vào tay. Lúc đó, Phúc chỉ kịp thấy nóng rát toàn bộ cơ thể nên lùi lại được vài bước thì ngã gục, không còn biết gì nữa.

Nghe chuyện chiến đấu của các em, bỗng thấy cay cay nơi khóe mắt. Tôi chợt nghĩ đến lời kể của cô cháu công tác tại Bộ Ngoại giao, rằng ở Hoa Kỳ người được xã hội tôn vinh nhất, chính là lính cứu hỏa. Điều ấy xuất phát từ sự tri ân của cộng đồng trước lòng quả cảm, sẵn sàng xả thân, lao vào cõi chết để giành lại sự sống cho người khác.

Nối tiếp chiến công

Câu chuyện về những người lính can trường trong khói lửa hay thảm họa thiên tai vẫn đang được viết tiếp ở nhiều địa phương trong cả nước. Năm ngoái, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm đã có thư biểu dương, khen ngợi cán bộ, chiến sĩ Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH công an các tỉnh Đắk Lắk, Bà Rịa - Vũng Tàu, Nghệ An... về thành tích xuất sắc trong công tác cứu nạn, cứu hộ. Theo đó, vào hồi 20 giờ ngày 9-4-2020 lửa bùng lên dữ dội ở Công ty CP Chế biến nông lâm Tây Nguyên ở KCN Hòa Phú, TP Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk. Cùng ngày, hồi 6 giờ 15 phút xảy ra vụ cháy lớn ở kho chứa hàng nông sản (hạt điều) thuộc Công ty CP Thành Chí tại KCN Phú Mỹ I, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu. Hôm sau, vào hồi 20 giờ 55 phút, tại số nhà 16A, đường Hải Thượng Lãn Ông, phường Hà Huy Tập, TP Vinh, tỉnh Nghệ An xảy ra vụ cháy lớn, trong nhà có 4 người bị mắc kẹt. Ngay sau khi nhận được tin báo, lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH các tỉnh này đã nhanh chóng đến hiện trường tổ chức chữa cháy, cứu người và hạn chế thiệt hại về tài sản. Trong lúc tham gia chữa cháy, một số cán bộ, chiến sĩ đã bị thương, song không quản hiểm nguy tính mạng, họ đã quyết tâm, nỗ lực dập tắt đám cháy. Đặc biệt, những người lính cứu hỏa tỉnh Nghệ An đã quả cảm lao vào trong ngôi nhà đang bùng cháy dữ dội kịp thời cứu được 4 nạn nhân bị mắc kẹt. Đó là những hành động dũng cảm, sẵn sàng xả thân để bảo vệ tính mạng của người dân và tài sản của doanh nghiệp, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của nhân dân, góp phần cùng lực lượng CAND thực hiện tốt công tác bảo đảm an ninh, trật tự của đất nước.

Theo số liệu thống kê 6 tháng đầu năm 2021 của Cục Cảnh sát PCCC&CNCH, lực lượng đã trực tiếp tham gia CNCH 512 vụ; tổ chức cứu được 196 người, trực tiếp cứu được 56 người bị nạn và hướng dẫn 218 người bị kẹt trong đám cháy thoát ra ngoài. Các địa phương đã xuất 6.763 lượt phương tiện và 43.602 lượt cán bộ, chiến sĩ tổ chức chữa cháy 2.214/3.151 vụ cháy và sự cố; xuất 1.044 lượt phương tiện và 6.117 lượt cán bộ, chiến sĩ trực tiếp tham gia 512 vụ CNCH. Lực lượng tại chỗ tổ chức dập tắt 937/3.151 vụ cháy và sự cố...

Truyền thống hào hùng

Bên thềm lễ kỷ niệm 60 năm ngày truyền thống của lực lượng, Thiếu tướng Nguyễn Tuấn Anh  - Cục trưởng Cục Cảnh sát PCCC&CNCH xúc động cho biết: “Trải qua 60 năm kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Lệnh công bố Pháp lệnh quy định việc quản lý của nhà nước đối với công tác phòng cháy, chữa cháy, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, hi sinh, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, góp phần đắc lực vào công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, bảo vệ cuộc sống bình yên của nhân dân”.

Phát huy truyền thống hào hùng của thế hệ cha anh, trong thời kỳ đổi mới, lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH đã lập nhiều chiến công xuất sắc như chữa cháy cứu người trong các vụ cháy nhà cao tầng của Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh; chữa cháy tàu chở dầu trên sông của Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Cần Thơ; chữa cháy Bệnh viện Chợ Rẫy của Cảnh sát PCCC&CNCH Công an TP Hồ Chí Minh; chữa cháy khu dân cư tổ 8A, đường Lê Thị Nhiên của Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh An Giang; chữa cháy kho đạn của Cảnh sát PCCC&CNCH Công an tỉnh Thái Nguyên; dập tắt đám cháy rừng U Minh Thượng và U Minh Hạ... Thực hiện nhiệm vụ cứu nạn cứu hộ, lực lượng Cảnh sát PCCC&CNCH đã thể hiện vai trò nòng cốt, trở thành địa chỉ tin cậy của người dân khi không may xảy ra tai nạn, sự cố. Ngoài việc triển khai các mặt công tác nghiệp vụ, toàn lực lượng còn tích cực tham gia giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai bão lũ, hạn mặn và phòng, chống đại dịch COVID-19.

Ghi nhận những thành tích, chiến công của lực lượng cảnh sát PCCC&CNCH, Đảng và Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân cho 15 đơn vị; toàn lực lượng được tặng thưởng 2 Huân chương Hồ Chí Minh, 2 Huân hương Quân công Hạng Nhất, 1 Huân chương Quân công Hạng Ba, 1 Huân chương Độc lập Hạng Nhất, 3 Huân chương Chiến công Hạng Ba và nhiều phần thưởng cao quý khác.