Bạo lực tái bùng phát ở Đông Ukraine

Chính quyền Kiev và lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine hiện đang cáo buộc nhau đã phá vỡ thỏa thuận hòa bình, khiến giao tranh bùng phát. 

Quân đội Ukraine cáo buộc lực lượng đòi độc lập ở miền Đông mở “chiến dịch tấn công quy mô lớn” nhằm vào các vị trí do quân đội Ukraine kiểm soát.

Bộ Tổng tham mưu Ukraine khẳng định, các lực lượng đối lập đã bắt đầu một cuộc tấn công qui mô lớn với hàng chục xe bọc thép và hơn 1.000 binh sĩ, chống lại các lực lượng Ukraine, gần thành trì Donetsk của phe đối lập, vào lúc 4h ngày 3/6 (theo giờ địa phương).

Tuyên bố cũng cho biết, quân đội chính phủ đã đáp trả cuộc tấn công này bằng vũ khí hạng nặng. Thủ tướng Ukraine Arseny Yatsenyuk cùng ngày cho rằng, việc lực lượng đối lập tiến hành hoạt động quân sự ngay trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) ở Đức một lần nữa vi phạm Thỏa thuận Minsk về giải quyết tình hình tại miền Đông Ukraine, và cũng bày tỏ hi vọng tại Hội nghị G7 “cộng đồng quốc tế sẽ có đánh giá thích hợp về hành động của Nga”.

Bộ Quốc phòng Ukraine thậm chí còn gửi thư cho Phái bộ giám sát đặc biệt (SMM) của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE), để thông báo việc Lực lượng vũ trang Ukraine triển khai vũ khí hạng nặng tại đường giới tuyến để đối phó với “nguy cơ thực sự” do các hoạt động quân sự ở thành phố Mariinka, thuộc tỉnh Donetsk.

Trong khi đó, lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine xác nhận giao tranh đã nổ ra xung quanh thị trấn Mariinka của Donetsk, song bác bỏ việc lực lượng này đã phát động cuộc tấn công trước, đồng thời cáo buộc binh sĩ Ukraine đã nã đạn khiêu khích.

Bộ trưởng Quốc phòng Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) tự xưng nhấn mạnh: “Phía Ukraine đã có hành động khiêu khích, nã pháo vào các vị trí của chúng tôi dọc theo chiến tuyến”.

Đại diện quân sự DPR Edward Basurin cho biết, trong ngày 3/6 ít nhất 5 dân thường và 14 tay súng thuộc lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine thiệt mạng do các vụ pháo kích lớn từ phía quân đội chính quyền Ukraine. Ngoài ra còn 24 dân thường và 86 tay súng lực lượng miền Đông bị thương.

Một góc thị trấn Mariinka sau các cuộc giao tranh. Ảnh: Nước Nga ngày nay.

Ông Basurin cáo buộc quân đội Ukraine đã nã pháo vào các điểm dân cư ở DPR, đặc biệt là ở thành phố Donetsk, Shirokino, Gorlovka, Spartak, phá hủy nhiều tòa nhà. Con số thương vong ước tính có thể tăng thêm do công tác cứu hộ vẫn đang được triển khai ở các khu vực khác. Phía quân đội DPR chỉ trích Kiev làm căng thẳng tình hình ở miền Đông.

Theo báo cáo đặc biệt của SMM, bắt đầu từ chiều 2/6, SMM từ vị trí cách Mariika 14km đã phát hiện số lượng lớn các vũ khí hạng nặng của DPR di chuyển theo hướng đường giới tuyến ở Mariinka.

Trong số này có các xe tăng, pháo 122mm, một đoàn xe thiết giáp chở bộ binh, xe tải quân sự. Các quan sát viên ở trung tâm thành phố Donetsk đã nghe thấy tiếng nổ của rocket và khoảng 100 quả đạn pháo hạng nặng bắn vào thành phố này.

Tiếp đó, vào lúc 15h ngày 3/6, SMM đã nhận được thư của Bộ Quốc phòng Ukraine. Sau đó, các quan chức Ukraine chính thức thừa nhận việc sử dụng vũ khí hạng nặng. Tuy nhiên, vào hồi 19h20 đã có tuyên bố ngừng bắn tại Mariinka.

Cũng vào tối 3/6, đại diện của lực lượng an ninh Ukraine và DPR xác nhận với SMM rằng Mariinka vẫn nằm dưới quyền kiểm soát của Kiev.

Trước bối cảnh trên, từ Moskva, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã cáo buộc các “hành động khiêu khích” của lực lượng Ukraine là nguyên nhân bùng phát giao tranh mới ở miền Đông Ukraine, đồng thời cho biết Moskva quan ngại sâu sắc về hành động pháo kích nhằm vào dân thường tại khu vực này.

Theo ông Peskov, Moskva rất quan ngại trước những “hành động khiêu khích” của lực lượng vũ trang Ukraine khiến giao tranh bùng phát ở miền Đông Ukraine, làm nhiều dân thường thiệt mạng, trong đó có cả trẻ em. Moskva cũng kêu gọi các bên xung đột thực thi “vô điều kiện” thỏa thuận Minsk đạt được hồi tháng 2 vừa qua.

Còn trong buổi họp báo diễn ra cùng ngày, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố những người gây ra cuộc giao tranh ở miền Đông Ukraine là nhằm làm trì hoãn tiến trình hòa bình nhằm giải quyết xung đột.

Ngoại trưởng Sergei Lavrov nhấn mạnh: “Điều quan trọng nhất là chúng ta cần phải chứng kiến toàn bộ tình hình và nhận ra rằng những người đang cố gắng làm trầm trọng thêm tình hình quân sự, cho dù họ là ai, thì họ cũng đang muốn ngăn chặn tiến trình đàm phán hòa bình trên tất cả các khía cạnh, đặc biệt là chính trị, kinh tế và nhân đạo của thỏa thuận Minsk. Bởi vì chừng nào mà các bên còn đang giao tranh thì sẽ không thể có lý do nào để làm việc với các cải cách chính trị”.

Trong khi đó, Chủ tịch Ủy ban về các vấn đề quốc tế thuộc Duma quốc gia Nga, ông Aleksei Pushkov thì cho rằng, tình hình căng thẳng xảy ra tại Donbass ngày 3-6 vừa qua là do Ukraine có mưu đồ gây áp lực lên cộng đồng quốc tế nhằm tiếp tục áp đặt các lệnh trừng phạt chống Nga.

Ông Pushkov nhấn mạnh: “Càng gần đến ngày Liên minh châu Âu (EU) phải quyết định xem có nên gia hạn lệnh trừng phạt chống lại nước Nga, thì phía Kiev lại tiến hành các hành động khiêu khích và các hành động quân sự, các cuộc tấn công mạnh mẽ hơn trong khu vực Donbass”.