Sức ép từ chức nhằm vào Thủ tướng Ukraine

Tin từ tờ KyivPost số ra ngày 9/4 cho hay, cựu thanh tra tài chính Ukraine Mykola Hordiyenko đã có những tuyên bố mới gây bất lợi cho Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk. Theo đó, ông này cho biết có đầy đủ chứng cứ để buộc tội chính quyền của Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk tham nhũng số tiền lên tới 7,5 tỷ grivna. 

Trong khi đó, ông Arseniy Yatsenyuk lại nói: “Số tiền 7,5 tỷ grivna không có liên quan gì đến một trong những thành viên của chính phủ mới hay Thủ tướng. Đó là con số tính toán kiểm tra từ thời cựu Tổng thống Viktor Yanukovych”. 

Thủ tướng Aseniy Yatsenyuk đang đối mặt với các cuộc biểu tình phản đối và sức ép từ chức. Ảnh: Reuters

Đồng thời, Thủ tướng Ukraine còn khẳng định rằng, tất cả các thành viên của chính phủ và ngay cả bản thân ông sẵn sàng hợp tác với Viện Kiểm sát tối cao nếu như cơ quan này điều tra chính phủ theo những lời cáo buộc nói trên. 

Chưa hết, ông Arseniy Yatsenyuk còn tuyên bố có thể cung cấp tên những người đứng đằng sau hoạt động tham nhũng. 

Phát biểu trên Đài truyền hình 1+1 hôm 8-4, Thủ tướng Ukraine nói: “Tôi có thể cung cấp những tên này tại buổi tường trình ở Quốc hội. Những gì mà ông Nikolai Gordiyenko đưa ra đều là cảm tính, dựa trên những thông tin không có thật”. 

Lý giải về việc này, ông Arseniy Yatsenyuk cho biết, ông phản đối hành động điều tra của người đứng đầu Cơ quan điều tra tài chính quốc gia Nikolai Gordienko vì chỉ căn cứ vào một vụ kiểm toán “thiên vị” tại nhà máy sản xuất máy bay thuộc sở hữu nhà nước Antonov mà “dám” điều tra và cáo buộc cho một số thành viên trong nội các…

Được biết, vào ngày 18/3, ông Nikolai Gordiyenko, người mới bị Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk cách chức Giám đốc Cơ quan điều tra tài chính quốc gia đã đưa ra cáo buộc tham nhũng đối với chính phủ. 

Báo cáo trước Quốc hội, ông Nikolai Gordiyenko khẳng định, vụ việc bắt nguồn từ chuyện tái cơ cấu công ty nhà nước Uktelecom. Công ty này được bán cho một số công ty có liên quan đến nhà tài phiệt Rinat Akhmetov ở Donetsk nhiều năm trước và hiện nay Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk đang cố ngăn chặn việc điều tra về vụ này. 

Bên cạnh đó, Nikolai Gordiyenko còn phát hiện ra việc ông Arseniy Yatsenyuk can thiệp vào quá trình điều tra tham nhũng tại Công ty điện Enerhoatom. 

Đáng chú ý là vì những bê bối này mà chính phủ các nước phương Tây và các định chế tài chính lớn đã không tham gia hội nghị các nhà tài trợ cho Ukraine dự kiến diễn ra vào ngày 28/4 và cũng tuyên bố cung cấp hàng tỷ USD hỗ trợ tài chính cho nước này. 

Một trong những lý do mà họ đưa ra là do lo ngại đầu tư vào một trong những quốc gia bị đánh giá là tham nhũng lớn nhất thế giới. Một số nền kinh tế lớn như Đức, Mỹ thì muốn Ukraine phải có kế hoạch cụ thể về việc tiêu khoản tiền cho vay dài hạn hàng tỷ USD của họ như thế nào…

Hôm 7/4, khi Quốc hội Ukraine tiến hành điều trần về những bê bối liên quan tới Thủ tướng, hàng ngàn người biểu tình đã tụ tập bên ngoài trụ sở Quốc hội và kêu gọi ông Arseniy Yatsenyuk từ chức. 

Những người này còn dựng lều, trại trước cửa tòa nhà và giương cao các biểu ngữ đề nghị thành lập một Ủy ban đặc biệt để điều tra hành vi tham nhũng trong chính phủ. Hơn 2.500 nhân viên cảnh sát và lực lượng Vệ binh quốc gia Ukraine đã được huy động để bảo vệ an ninh. 

Trong khi đó, Sergei Kaplin, đại diện của đảng cầm quyền Petro Poroshenko thì tuyên bố Quốc hội nên tổ chức cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với chính phủ và ông Arseniy Yatsenyuk sẽ phải từ chức nếu không vượt qua được lần bỏ phiếu này. 

Cũng theo ông Kaplin, các nhà lập pháp đang chuẩn bị đóng cửa tòa án Quốc hội cho tới khi hội đồng chống tham nhũng được thành lập.

Giới quan sát nhận định, đằng sau những cáo buộc tham nhũng và lời kêu gọi từ chức nhằm vào Thủ tướng là một cuộc đấu quyền lực do Tổng thống Petro Poroshenko đạo diễn. 

Bởi lẽ, ngay từ khi tham gia tranh cử, ông Petro Poroshenko và Arseniy Yatsenyuk đã luôn có quan điểm trái ngược nhau. Nhưng do vào thời điểm trúng cử, thế và lực của Tổng thống chưa mạnh nên ông đành phải liên kết với phe của Thủ tướng. 

Hồi tháng 1, Tổng thống Petro Poroshenko đã một lần gây sức ép buộc Thủ tướng Arseniy Yatsenyuk nhưng không thành do Quốc hội không chấp nhận. Lần này, có vẻ chiến thắng đang nghiêng về phe Tổng thống. 

Từ hôm 3/4 đến nay, đảng cầm quyền Petro Poroshenko và đảng Svoboda đã thu thập được hàng ngàn chữ ký đề nghị miễn chức vụ Thủ tướng Ukraine của ông Aseniy Yatsenyk.