Trung Đông lại nóng sau loạt không kích của Israel

Theo truyền thông Syria, loạt không kích diễn ra vào đêm 13-10 tại thành phố Palmyra thuộc tỉnh Homs, miền Trung Syria, trong đó có sân bay quân sự T4 do Chính phủ Syria kiểm soát. Cuộc không kích khiến 1 binh sĩ Chính phủ Syria và 3 tay súng dân quân thân Syria thiệt mạng. Theo giới quan sát, loạt tên lửa Israel được triển khai qua không phận Jordan và vùng Tanf nằm dọc tuyến biên giới Iraq-Syria, nơi có căn cứ quân sự của lực lượng Mỹ tại Syria.

Trong vài năm gần đây, Israel thường xuyên tiến hành các hoạt động tấn công bằng tên lửa nhắm vào các mục tiêu của Iran và lực lượng thân Iran trên đất Syria nhằm tiêu diệt cái mà Israel gọi là “mầm mống” nguy hiểm của các lực lượng thân Iran. Đồng thời, các đòn tấn công của Israel chủ yếu là nhằm kìm hãm đà triển khai lực lượng của Iran nhằm ủng hộ Chính phủ Syria của Tổng thống Bashar al-Assad. Mục tiêu của Israel cũng không nằm ngoài mục tiêu chiến lược của các thế lực đối đầu Iran ở khu vực Trung Đông là làm sao kìm hãm sự mở rộng ảnh hưởng và sự hiện diện quân sự của Iran trong phạm vi toàn khu vực, khống chế sức mạnh của Iran. Đây cũng là mục tiêu chiến lược trong vài năm qua khi Israel thường xuyên tiến hành các hành động tấn công phá hoại bằng nhiều hình thức nhắm vào các cơ sở hạt nhân của Iran trên lãnh thổ Iran. Mục tiêu của hành động lần này cũng được cho là nhằm chặn bớt đà triển khai lực lượng của Iran trên đất Syria.

Nhưng, hành động sử dụng hỏa lực quân sự của Israel cũng có mặt trái nguy hiểm của nó. Đó là khả năng nếu loạt không kích gây thiệt hại lớn về người và cơ sở vật chất, có thể khiến Iran và các lực lượng có mục tiêu bị không kích “nổi giận”, phát động trả đũa. Thực tế cho thấy mức độ căng thẳng sau loạt không kích mới nhất của Israel đang tăng dần dù thiệt hại về người chỉ là 1 binh sĩ Syria và 3 tay súng dân quân. Ở đây, lực lượng bị Israel tấn công bao gồm nhiều thành phần trong đó có Hezbollah vốn cũng đang triển khai tại Syria nhằm phối hợp với các cố vấn người Iran hỗ trợ Tổng thống al-Assad. Theo hãng tin Reuters, hôm 14-10, tại văn phòng chiến dịch của lực lượng dân quân thân Iran, một phát ngôn viên của lực lượng này ra tuyên bố sẽ có cuộc trả đũa cho hành động không kích của Israel. Tuyên bố này còn cho biết đòn trả đũa sẽ “rất dã man” và con số thương vong sẽ rất lớn. Chưa biết việc thực hiện tuyên bố này sẽ như thế nào nhưng có thể thấy khả năng xảy ra xung đột giữa các lực lượng thân Iran với Israel đã bắt đầu gia tăng.

Theo truyền thông quốc tế, nguy cơ xảy ra xung đột quân sự trực tiếp giữa Israel với các lực lượng thân Iran đã âm ỉ trong thời gian qua sau khi Israel tiến hành nhiều vụ không kích nhắm vào các mục tiêu Iran và Hezbollah trên khắp Syria. Cũng trong tuần này, Israel đã tấn công vào các mục tiêu của Iran tại tỉnh Deir al Zor nằm dọc biên giới Syria - Iraq. Trước đó, Israel cũng đánh trúng một số mục tiêu ở miền Nam Syria, gần Cao nguyên Golan. Từ đầu năm nay, nhiều mục tiêu liên quan đến Iran và Hezbollah ở Damascus, Al Bukamal và Deir al Zor đã bị Israel tấn công. Một tuyên bố từ Văn phòng Bộ Quốc phòng Israel xác nhận trong năm 2020 quân đội Israel đã thực hiện khoảng 50 cuộc không kích đánh trúng 500 mục tiêu trên đất Syria. Tất cả đều là những mục tiêu mà Israel cho rằng do Iran và các lực lượng thân Iran kiểm soát. Con số thương vong và thiệt hại trong những đợt tấn công như thế tuy không cao nhưng đã khiến Iran và các lực lượng thân Iran tại Syria nhận thấy họ đang bị Israel dồn ép ngày càng nhiều.

Khả năng cao nhất là lực lượng Hezbollah tại Syria sẽ phát động tấn công trả đũa Israel. Trong quá khứ đã ít nhất 2 lần xảy ra giao chiến giữa Israel và lực lượng Hezbollah ở Liban. Cuộc chiến năm 2006 kéo dài hơn 1 tháng, gây thương vong khá lớn cho cả hai phía và chỉ chấm dứt khi có sự can thiệp của Liên Hợp Quốc. Tháng 8-2021, Hezbollah và Israel từng giao chiến ở diện hẹp qua biên giới Israel-Liban. Cuộc giao chiến này suýt trở thành chiến tranh lần nữa nhưng đã được dập tắt kịp thời. Iran tuyên bố không dính líu tới cuộc giao chiến này mặc dù căng thẳng giữa Iran và Israel đã gia tăng trở lại sau khi Israel tấn công nhiều mục tiêu của Iran cả trên lãnh thổ Iran và tại Syria. Giới bình luận cho rằng cuộc giao chiến chỉ mang tính chất “dằn mặt” nhau giữa Hezbollah và Israel.

Từ sau cuộc chiến năm 2006, Israel được cho là luôn tìm cách áp đặt “luật chơi mới” trong xung đột với các lực lượng đối lập, còn Hezbollah thì luôn đáp trả để ngăn chặn Israel áp đặt luật chơi đối với mình. Tháng 5-2021, thủ lĩnh Hassan Nasrallah từng tuyên bố Hezbollah cố gắng kiên nhẫn kiềm chế trước các cuộc tấn công của Israel nhằm vào các mục tiêu Hezbollah trên đất Syria. Tuy nhiên, loạt tên lửa Israel bắn sang Nam Liban ngày 5-8-2021 đã khiến Hezbollah mất kiên nhẫn và đáp trả bằng loạt pháo ngày 6-8.

Giới bình luận cho rằng Hezbollah đã và sẽ không đẩy xung đột lên cao hơn bởi lực lượng này đang có nhiều mục tiêu chính trị cần đạt được hơn là xung quân sự với Israel. Dù vậy, Hezbollah vẫn luôn cố gắng duy trì khả năng phòng thủ, răn đe mỗi khi Israel có ý định “áp đặt luật chơi mới”. Lực lượng này cũng đang là trụ cột cho các lực lượng Hồi giáo khác chống Israel trong khu vực, như Hamas, al-Quds, Islamic Jihad, Ansarullah,... Những gì đã diễn ra cho thấy Hezbollah sẽ không tiếp tục “kiên nhẫn” nếu Israel tiếp tục tung ra các đòn tấn công mạnh hơn nhằm vào các mục tiêu Heazbollah ở Syria và Liban để gây thiệt hại lớn cho lực lượng này.