Rameshwar Nath Kao: Nhân vật huyền thoại của tình báo Ấn Độ

Rameshwar Nath Kao sinh ngày 10/8/1918 tại thành phố Varanasi, bang Uttar Pradesh. Năm 1940, Kao trúng tuyển vào Học viện Cảnh sát Hoàng gia Ấn Độ và sau khi tốt nghiệp loại giỏi được bổ nhiệm làm trợ lý chỉ huy một đồn cảnh sát tại quận Kanpur, thủ đô Dehli. Chỉ trong vòng 3 năm, Kao đã giúp lực lượng cảnh sát địa phương phá được nhiều vụ án quan trọng và nhất là dẹp yên nạn cướp giật và bắt cóc tống tiền.

Năm 1945, Kao trở thành người phụ trách công tác tình báo của Sở Cảnh sát thủ đô Dehli. Năm 1947, khi Ấn Độ tuyên bố độc lập, Kao được bổ nhiệm vào chức vụ Phó giám đốc Cục Tình báo quốc gia (IIB) phụ trách bảo vệ an ninh cho các nhân vật quan trọng của quốc gia và là người chỉ huy trực tiếp công tác bảo vệ an ninh cho Thủ tướng Jawaharlal Nehru.

Một trong những chiến công đáng kể của Kao vào thời kỳ này là điều tra vụ phá hoại chiếc chuyên cơ Lockheed L-749A có tên gọi “Công chúa Kashmir” có nhiệm vụ  chuyên chở phái đoàn cấp cao của Trung Quốc và Ấn Độ tham dự Hội nghị quốc tế tổ chức tại thành phố Bandung của Indonesia vào tháng 4/1955. May mắn ngẫu nhiên là vào phút cuối, vì một lý do đặc biệt, cả hai nhà lãnh đạo Trung Quốc và Ấn Độ là Chu Ân Lai và Jawaharlal Nehru đều không có mặt trên chiếc máy bay “Công chúa Kashmir”. Chiếc máy bay bị đặt bom hẹn giờ khi đáp xuống Hồng Công và phát nổ khi đang bay trên Thái Bình Dương vào ngày 12/4/1955 làm chết 15 người có mặt trên máy bay.

Sau gần 6 tháng điều tra miệt mài, lực lượng tình báo Ấn Độ do Kao chỉ huy đã phát hiện đây là một âm mưu khủng bố của Quốc dân đảng nhằm giết hại nhà lãnh đạo Trung Quốc Chu Ân Lai. Vì thành tích này, Kao đã được đích thân Thủ tướng Chu Ân Lai khen tặng.

Rameshwar Nath Kao (bên trái) và Thủ tướng Indira Gandhi trong chuyến thị sát địa điểm xây dựng căn cứ huấn luyện của R&AW vào năm 1970.

Năm 1960, Kao được bổ nhiệm vào chức vụ Giám đốc Cơ quan Tình báo không quân (ARC) với nhiệm vụ củng cố và phát triển cơ quan tình báo mới thành lập này. Vào thập niên 60, ngành tình báo Ấn Độ bộc lộ nhiều yếu điểm, nhất là hoạt động của tình báo hải ngoại, như trong thời gian xảy ra cuộc chiến tranh giữa Ấn Độ và Pakistan vào năm 1968. Cục Tình báo quốc gia không đảm đương nổi nhiệm vụ tình báo hải ngoại và phản gián. Vì vậy, Thủ tướng Indira Gandhi quyết định tái cấu trúc lại ngành tình báo Ấn Độ và giao nhiệm vụ quan trọng này cho Kao.

Theo đề xuất của Kao, Chính phủ Ấn Độ quyết định tách Cục Tình báo quốc gia thành hai tổ chức tình báo là Văn phòng Tình báo (IB) làm nhiệm vụ phản gián và Nhánh Nghiên cứu và Phân tích (R&AW) làm nhiệm vụ tình báo hải ngoại. R&AW chính thức được thành lập vào tháng 9/1968 với chỉ huy đầu tiên là Rameshwar Nath Kao.

Cuối thập niên 60, khi tình hình Đông Pakistan (Bangladesh ngày nay) trở nên nóng bỏng và có nguy cơ biến thành một cuộc đối đầu quân sự  lần thứ hai giữa Ấn Độ và Pakistan, Kao đã tung các điệp viên của mình đến hoạt động tại Đông Pakistan với mục tiêu hỗ trợ cho tổ chức Mukti Bahini phát động đấu tranh đòi độc lập cho Bangladesh.

Các điệp viên của R&AW còn gọi là "Những chàng trai của Kao" (Kaoboys) đã cung cấp hậu cần, vũ khí và huấn luyện chiến đấu cho kháng chiến quân của tổ chức Mukti Bahini và khi bùng nổ cuộc chiến tranh giải phóng Bangladesh, còn chỉ điểm chính xác cho không quân Ấn Độ triệt hạ nhiều mục tiêu quan trọng của quân đội Pakistan tại Đông Pakistan. Vào tháng 5/1975, nhờ hoạt động tình báo tích cực mà "Các chàng trai của Kao" đã phá vỡ được âm mưu sát hại Thủ tướng Bangladesh Mujibur Rahman của một số sĩ quan quân đội thân Pakistan.

Ngoài ra, Kao còn có công lớn trong việc thu phục  bộ tộc người Sikkim chấp thuận sáp nhập vào Ấn Độ năm 1973 và trở thành bang thứ 22 của Ấn Độ.

Ông là người trung thành tuyệt đối với dòng họ Gandhi, cả khi đảm nhiệm công việc bảo vệ an ninh cá nhân cho Thủ tướng Nehru, làm cố vấn tình báo cho Thủ tướng Indira Gandhi và làm cố vấn an ninh quốc gia cho Thủ tướng Rajiv Gandhi. Sách lược của ông là kiên trì đổi mới và hiện đại hóa hoạt động của Cơ quan Tình báo hải ngoại Ấn Độ, từ đó biến R&AW thành  một tổ chức tình báo hoạt động hiệu quả.

Huyền thoại của ngành tình báo Ấn Độ qua đời một cách lặng lẽ tại ngôi nhà nhỏ của gia đình ở khu Vasant Vihar ở thủ đô Dehli vào ngày 21/4/2002. Kể từ đó, hàng năm cứ đến ngày này, tất cả "Các chàng trai của Kao" làm việc tại các văn phòng của R&AW hay đang bí mật thi hành nhiệm vụ tại bất cứ nơi nào trên thế giới đều dành một phút để mặc niệm Rameshwar Nath Rao