Kể từ sau Chiến tranh Lạnh, nước Mỹ đã định hình trật tự thế giới bằng sức mạnh vượt trội. Nhưng trong một tuyên bố gây chấn động ngày 23/5/2025, Phó Tổng thống JD Vance đã công khai tuyên bố cái kết “kỷ nguyên thống trị toàn cầu” của Mỹ. Động thái này không chỉ phản ánh sự thay đổi cán cân quyền lực thế giới, mà còn hé lộ chiến lược đối ngoại mới của Mỹ.
Tính đến ngày 6/4, theo một quan chức cấp cao của Nhà Trắng, đã có hơn 50 quốc gia liên hệ đàm phán thương mại với Mỹ, sau khi Tổng thống Donald Trump công bố chính sách thuế quan mới áp lên 180 đối tác thương mại, gây nên cơn chấn động có phạm vi ảnh hưởng khắp thế giới (thậm chí, còn được một số chuyên gia ví von là "Cuộc chiến tranh thương mại toàn cầu").
Mới đây, truyền thông Mỹ dẫn kết quả một số cuộc thăm dò dư luận cho biết, phần lớn người dân nước này lựa chọn mừng năm mới một cách bình yên và ấm áp tại nhà, sau một năm học tập và làm việc vất vả. Nhưng những diễn biến bất ngờ tại "xứ cờ hoa" lại trở thành nỗi ám ảnh đối với họ.
Một giai đoạn tương đối kỳ lạ, khi những diễn biến từ bên ngoài lãnh thổ nối nhau tác động rõ rệt đến chính trường Mỹ, cũng như ảnh hưởng tới cả chuỗi vận động trên đường đua nóng bỏng - cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sẽ chính thức diễn ra vào cuối năm. Với sự chia rẽ trong lòng nước Mỹ được thể hiện rõ rệt trong những ngày đầu tháng 5, "cuộc chơi quyền lực" ấy hứa hẹn sẽ trở nên vô cùng căng thẳng.
Trong những ngày đầu năm mới 2024, một cuộc khủng hoảng trong lòng nước Mỹ bùng phát khi chính quyền liên bang và các tiểu bang xung đột với nhau về vấn đề nhập cư.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Mike Johnson ngày 11/11 (giờ địa phương) đã công bố biện pháp chi tiêu tạm thời của đảng Cộng hòa nhằm ngăn chặn việc chính phủ đóng cửa, nhưng đã nhanh chóng vấp phải sự phản đối của các nhà lập pháp từ cả hai đảng trong Quốc hội.
Cuối những năm 1970, cư dân Circleville, bang Ohio nước Mỹ, thấp thỏm sống trong lo ngại vì cảm giác luôn có người rình rập và soi mói. Hàng trăm bức thư nặc danh đã được gửi tới các cư dân, doanh nghiệp địa phương, văn phòng chính quyền và nhiều đối tượng khác, đe dọa tiết lộ những bí mật đen tối nhất của người nhận, hoặc tệ hơn.
Ngày 18/8, Tập đoàn Thông tin năng lượng (Energy Intelligence Group) bình luận: Nước Mỹ đang tìm cách giành lại ảnh hưởng và quyền kiểm soát ở Trung Đông, sau một quãng thời gian hạ cấp sự ưu tiên dành cho khu vực này, bắt đầu từ thời cựu Tổng thống Barack Obama. Đó là một động thái tất yếu. Tuy nhiên, dường như đến thời điểm hiện tại, Washington có lẽ đã khá “chậm chân”, so với các “kình địch” của mình, như Bắc Kinh hay Moscow.
“Lúc này, nước Mỹ đã chấp nhận một thực tế: An ninh quốc gia và an ninh kinh tế là không thể tách rời” - Thời báo Tài chính (Financial Times) tuyên bố, ngày 14/8. Không gì khác, điều mà Financial Times nhắc đến chính là đợt sóng căng thẳng mới gia tăng trong mối quan hệ ngoại giao Mỹ - Trung, đỉnh điểm là sắc lệnh mà đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden mới ký tuần trước, theo đó cấm một số khoản đầu tư nhất định của Mỹ vào công nghệ nhạy cảm ở Trung Quốc, đồng thời yêu cầu Chính phủ Mỹ phải được báo cáo về hoạt động tài trợ trong các lĩnh vực công nghệ khác.
Nếu Quốc hội và Nhà Trắng không đạt được thỏa thuận về trần nợ công trước ngày 1/6, Mỹ sẽ vỡ nợ kỹ thuật. Giới chuyên gia cảnh báo điều này sẽ dẫn tới những hệ lụy thảm khốc đối với nền kinh tế Mỹ và “hiệu ứng domino” đối với kinh tế toàn cầu. Vậy có lối thoát nào cho nước Mỹ và giúp nền kinh tế thế giới tránh được những rủi ro hay không?
Tổng thống Joe Biden đã khẳng định như vậy hôm 25/5 (giờ địa phương), đồng thời nhấn mạnh các cuộc thương lượng giữa ông và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy về cắt giảm chi tiêu và tăng trần nợ “có hiệu quả”.
Ngày 18/5, khi Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ở trên chuyên cơ Air Force One, lên đường sang Hiroshima (Nhật Bản) dự Hội nghị thượng đỉnh nhóm các nền công nghiệp phát triển hàng đầu thế giới (G7), giới chức Nhà Trắng thông báo: “Có tiến triển ổn định" trong các cuộc đàm phán về trần nợ công của nước Mỹ (theo AFP và Reuters)...
Việc lãnh đạo Quốc hội thuộc đảng Cộng hòa (Mỹ) ngày 19/5 (giờ địa phương) đã tạm dừng thảo luận trần nợ công với phe Dân chủ do hai bên chưa tìm được tiếng nói chung trong một số vấn đề đã khiến hai bên khó có thể đạt được một thỏa thuận cho vấn đề trần nợ công vào cuối tuần này như dự kiến.
Một lần nữa, lần thứ 10 liên tiếp kể từ tháng 3/2022, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) thông báo tăng lãi suất (ngày 3/5). Song, kể cả động thái ấy cũng không tạo nên nhiều xôn xao trong xã hội Mỹ cũng như đối với giới quan sát quốc tế, khi đặt cạnh câu chuyện về khả năng “vỡ nợ” của Chính phủ Mỹ.
Một tuần trước, nước Mỹ còn hân hoan đón chào một "thay đổi mang tính lịch sử", khi đương kim Tổng thống Joe Biden ký ban hành dự thảo Luật kiểm soát súng đạn và tuyên bố rằng "Nếu chúng ta có thể đạt được thỏa hiệp về kiểm soát súng, chúng ta sẽ có thể tìm được tiếng nói chung về các vấn đề quan trọng khác".
“Dự luật mới này không hoàn hảo. Nó chưa đáp ứng được tất cả những gì mà nước Mỹ mong muốn, nhưng đây là một bước đi có ý nghĩa không chỉ với xã hội mà còn cả chính trường. Nếu có thể đạt được thỏa hiệp về kiểm soát súng, chúng ta sẽ có thể tìm được tiếng nói chung về các vấn đề quan trọng khác”, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã phát biểu như vậy vào sáng 25-6, thời điểm mà ông ký ban hành dự thảo luật kiểm soát súng đạn “Vì cộng đồng an toàn hơn” (Safer Communities Act).
Những thông điệp gửi đến Washington từ các đồng minh cũ ở Vịnh Ba Tư là rõ ràng và gợi ý mạnh mẽ rằng thời kỳ bá quyền của Mỹ đã qua. Nếu có điều gì đáng để nhắc tới từ cuộc chiến ở Ukraine đối với thế giới Arab thì đó là vị thế và ảnh hưởng của Mỹ ở Tây Á đang bị giảm sút. Washington đang đánh mất nhiều đồng minh truyền thống của mình trong khu vực, đặc biệt là ở Vịnh Ba Tư, và xu hướng này có vẻ sẽ tăng tốc.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã từ bỏ nguyên tắc “Nước Mỹ trên hết” (America first) do người tiền nhiệm Donald Trump đề ra. Điều này đã được ông Jake Sullivan, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ khẳng định trong cuộc phỏng vấn với CNN ngày 8/11.
Hôm nay (11/9) là tròn 20 năm vụ tấn công khủng bố nhằm vào nước Mỹ gây chấn động thế giới năm 2001. Vụ khủng bố này đã khiến hàng nghìn người Mỹ thiệt mạng nhưng “các cuộc chiến không hồi kết” mà nước Mỹ đã triển khai trong khuôn khổ cuộc chiến toàn cầu chống khủng bố lại có cái giá đắt hơn nhiều.
Các quan chức cấp cao Mỹ đang trở nên lo sợ trước sự nguy hiểm của vũ khí mạng, thậm chí Lầu Năm Góc còn cho rằng những cuộc tấn công mạng đang là mối đe dọa chưa từng có và nước Mỹ sẽ hoàn toàn thất bại trong việc ngăn cản nó.
