Hai cuộc họp "sống còn" về tương lai Ukraine cùng diễn ra ở Paris và Jeddah

Guardian hôm nay (11/3) đưa tin, đại diện quân đội Ukraine và lãnh đạo quân đội của hơn 30 quốc gia khác đang có mặt ở thủ đô Paris để tham dự cuộc họp bàn về khả năng thành lập một lực lượng quốc tế nhắm mục tiêu đảm bảo Nga không tấn công Ukraine một lần nữa sau khi Moscow-Kiev đạt thỏa thuận ngừng bắn.

Phần lớn các nước dự họp là đến từ khối quân sự Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) ngoại trừ Croatia, Montenegro và Mỹ. Ireland, CH Síp và Áo, 3 nước châu Âu không thuộc NATO cũng cử đại diện đến Paris; còn New Zealand, Australia, Nhật Bản và Hàn Quốc theo dõi cuộc họp từ xa.

Theo LATimes, Croatia và Montenegro nhận được thư mời họp nhưng chưa phản hồi. Trong khi đó, Mỹ không được mời họp.

Quan chức quân đội Pháp giấu tên nói với giới truyền thông rằng, châu Âu không mời Mỹ tới Paris để chứng minh họ có thể chịu trách nhiệm chính đảm bảo an ninh cho Ukraine sau khi đạt thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine. Washington dưới thời Tổng thống Donald Trump coi việc đảm bảo an ninh cho Ukraine hậu chiến sự là nhiệm vụ của châu Âu.

Giới truyền thông mô tả cuộc họp ở Paris là nỗ lực đáng kể nhất mà các cường quốc châu Âu tiến hành sau khi Anh và Pháp tuyên bố muốn thành lập một "liên minh tự nguyện" gồm các nước sẵn sàng tính toán triển khai binh sĩ phương Tây đến Ukraine làm nhiệm vụ gìn giữ hòa bình.

Cuộc họp ở Paris bao gồm hai phiên. Phiên đầu tiên, Anh và Pháp trình bày tổng quan về mô hình "liên minh tự nguyện" mà hai nước phác thảo. Phiên thứ hai, các nước sẽ đóng góp ý kiến và thông tin về việc liệu quân đội của họ có tham gia hay không và đóng góp bằng hình thức nào.

Tuy nhiên, quan chức Pháp thừa nhận, cuộc họp sẽ khó chốt được bất cứ đột phá nào xung quanh "liên minh tự nguyện", do các quyết định cuối cùng cần được nhà lãnh đạo các chính phủ đưa ra.

Cuộc họp ở Paris diễn ra gần như cùng thời điểm phái đoàn Ukraine-Mỹ bắt đầu gặp gỡ ở thành phố Jeddah của Arab Saudi. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio ngày 11/3 khẳng định, cả Nga và Ukraine sẽ phải nhượng bộ để đạt thỏa thuận ngừng bắn, trong đó Kiev cần "đưa ra quyết định khó khăn" về các phần lãnh thổ mà Nga kiểm soát từ năm 2014.

Tờ KyivIndependent cho biết, đại diện phái đoàn Ukraine dự họp ở Jeddah có Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, ông Andriy Yermak; Ngoại trưởng Andryi Sybiha; Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov. Phái đoàn Mỹ do Ngoại trưởng Marco Rubio và Cố vấn An ninh Quốc gia Mike Waltz dẫn đầu.

New York Times hôm nay (11/3) đưa tin, Ukraine dường như đã nêu đề xuất về việc ngừng bắn với Nga trên không, trên biển trước để xây dựng lòng tin; và ngừng bắn trên bộ sau khi nhận được cam kết đảm bảo an ninh. Mỹ và Nga chưa bình luận gì về thông tin này.

Bộ Quốc phòng Nga sáng 11/3 xác nhận Ukraine mở đợt tấn công vào lãnh thổ nước này bằng máy bay không người lái (UAV) và quân đội Nga đã đánh chặn được 337 chiếc, trong đó có 91 chiếc ở vùng thủ đô Moscow, đánh dấu đòn tập kích lớn nhất mà Moscow từng hứng chịu trong 3 năm xung đột. Mảnh vỡ UAV Ukraine đã khiến hai người thiệt mạng, 17 người bị thương và làm hư hại một số tòa nhà.

Giới chuyên gia và truyền thông phương Tây mô tả đòn tập kích là cách Ukraine chứng minh họ vẫn có khả năng tấn công tầm xa vào lãnh thổ Nga, dù thua kém về hỏa lực và tên lửa. Tuy nhiên, việc Ukraine sử dụng UAV tập kích Nga thường kéo theo đòn tấn công trả đũa quy mô lớn hơn của Moscow, dẫn đến nhiều thiệt hại về hạ tầng trên lãnh thổ Ukraine.