FBI bị cáo buộc tiêu cực trong vụ án bác sĩ lạm dụng 265 vận động viên nữ
Larry Nassar là cựu bác sĩ cho đội tuyển thể dụng dục cụ quốc gia Mỹ suốt 18 năm. Dưới vỏ bọc “điều trị chấn thương”, hắn đã lạm dụng 265 vận động viên nữ, trong đó có nhà vô địch quốc gia Maggie Nichols, các vận động viên đạt huy chương vàng Olympic McKayla Maroney và Ally Raisman cùng ngôi sao thể dụng dụng cụ được mệnh danh là vận động viên vĩ đại nhất mọi thời đại Simone Biles.
Năm 2015, Hiệp hội Thể dục Dụng cụ Mỹ mới hành động và sa thải hắn ta sau khi nhận được hàng loạt đơn tố cáo về việc Larry đã lạm dụng hàng loạt vận động viên trong những buổi khám sức khỏe hoặc chữa trị chấn thương riêng.
Người lên tiếng đầu tiên chính là vận động viên Maggie Nichols, và cô cũng là nhân vật chính trong loạt phim tài liệu gây sốc của Netflix “Vận động viên A” kể về tội ác kéo dài gần 20 năm của Larry Nassar.
Lịch sử cuộc điều tra
Chuyện bắt đầu vào tháng 2-2017, ba cựu vận động viên thể dục dụng cụ: Jeanette Antolin, Jessica Howard và Jamie Dantzscher, đã trả lời phỏng vấn chương trình truyền hình “60 Minutes” và cho biết Larry Nassar đã lạm dụng tình dục họ. Họ cũng cáo buộc rằng môi trường cạnh tranh tàn nhẫn tại các trại huấn luyện của đội tuyển quốc gia do Béla và Márta Károlyi điều hành tại Texas, đã tạo cơ hội cho Larry Nassar cơ hội tấn công và dọa nạt các nạn nhân nhỏ tuổi.
Sau những lời tố cáo có sức nặng của các vận động viên, hàng loạt cuộc phỏng vấn và điều tra trên báo chí, Larry Nassar bị bắt giữ năm 2016 vì hàng loạt các tội danh như lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên và tàng trữ văn hoá phẩm đội trụỵ. Cuối năm 2017, tên yêu râu xanh bị kết án 60 năm tù tại nhà tù liên bang và hơn 200 năm tù tại nhà tù bang Michigan.
Những tưởng vụ việc đã kết thúc, nhưng một bản báo cáo của Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Hoa Kỳ được công khai vào tháng 8-2021 về hàng loạt sai phạm của FBI đã khiến Bộ Tư pháp Hoa Kỳ xem xét lại quyết định không truy tố các đặc vụ có liên quan.
Cuộc thanh tra của Bộ Tư pháp bắt đầu vào năm 2018, sau khi FBI kết thúc cuộc điều tra nội bộ về cách làm việc sai lệch và chậm trễ của các đặc vụ tại Indianapolis. 2 vận động viên thể dục dụng cụ hàng đầu nước Mỹ là Aly Raisman và Maggie Nichols báo án lần đầu tiên vào tháng 6-2016, nhưng hơn 1 năm sau, FBI mới khởi động chuyên án.
Sự chậm trễ của FBI trong việc xử lý các cáo buộc năm 2015 từ lâu đã khiến các nạn nhân vô cùng bất bình. Vào tháng 6-2020, một nhóm nạn nhân đã gửi thư đến Bộ Tư pháp Hoa Kỳ thắc tại sao Bộ Tư pháp vẫn chưa công khai báo cáo điều tra sai phạm của FBI Indianapolis. Hơn 120 nạn nhân, bao gồm các vận động viên đạt huy chương vàng Olympic như Biles, Raisman, Jordyn Wieber và Madison Kocian đã kí lá thư này, yêu cầu làm rõ những người đã giúp che đậy vụ việc và liệu vụ bê bối này có lan đến Bộ Tư pháp hay không.
Theo báo cáo của Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Hoa Kỳ được công khai vào tháng 8-2021, các đặc vụ FBI tại bang Indianapolis đã phản ứng một cách chậm chạp và liên tiếp khai man trong cuộc điều tra kéo dài từ năm 2015 đến 2016 về vụ việc bác sĩ Larry Nassar lạm dụng hàng trăm bệnh nhân suốt 2 thập niên.
Trong quá trình thanh tra, Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã gặp mặt hơn 60 nhân chứng, thu thập hơn 1,5 triệu tài liệu, bao gồm các báo cáo phỏng vấn của FBI, ghi chú của đặc vụ, cũng như tin nhắn văn bản và email, hồ sơ từ các bên như Ủy ban Thể dục dụng cụ Hoa Kỳ và Ủy ban Olympic Hoa Kỳ, bao gồm một USB mà các quan chức của Ủy ban Thể dục dụng cụ Hoa Kỳ gửi tới FBI ở Indianapolis chứa các video và bài thuyết trình về các cách chữa trị chấn thương thể thao sai lệch mà Nassar sử dụng để quấy rối và lạm dụng các nạn nhân.
Các sai phạm của FBI
Đầu tiên, bản báo cáo cho thấy 8 tháng sau khi hàng loạt những vận động viên thể dục dụng cụ lên tiếng cáo buộc Larry Nassar năm 2015, các quan chức FBI tại Indianapolis mới tiến hành xem xét vụ việc, cho dù đây là một vụ án nghiêm trọng, kéo dài hàng thập niên và có những nạn nhân ở độ tuổi vị thành niên. Các đặc vụ cũng không ghi và lưu trữ biên bản cuộc họp vào ngày 28-7-2015 với Ủy ban Thể dục dụng cụ Hoa Kỳ khi FBI lần đầu tiên nhận được các cáo buộc chống lại Nassar và cũng không lập hồ sơ tiếp nhận các bằng chứng liên quan. Tận tháng 2-2017, các đặc vụ mới vội vàng…ghi chép bù nội dung lời tố cáo của một nạn nhân được đưa ra từ…2-9-2015. Bên cạnh sự chậm trễ này, các đặc vụ còn không thông báo sự việc cho chính quyền địa phương và cũng không thực hiện những bước cần thiết để ngăn cản tội ác của Larry trong suốt 1 năm sau đó.
Tổng thanh tra cũng nhận thấy rằng trong năm 2017 và 2018, khi bị chính phủ và truyền thông chỉ trích, các quan chức Indianapolis đã không nhận trách nhiệm về những thất bại của họ. Thay vào đó, FBI Indianapolis đã liên tục cung cấp thông tin không đầy đủ và không chính xác để biện minh rằng các đặc vụ đã xúc tiến điều tra một cách rất tích cực. Cụ thể hơn, cựu đặc vụ W. Jay Abbott đã lén bổ sung trái phép một số tài liệu vào hồ sơ vụ án.
Abbott và một đồng nghiệp giấu tên cũng đã bịa đặt ra hàng loạt chi tiết và bỏ qua những tình tiết quan trọng trong lời khai của nạn nhân trong những bản báo cáo mà cả hai soạn bù. Ông Abbot cũng đã khai man nhiều lần khi bị Tổng thanh tra Bộ Tư pháp Hoa Kỳ điều tra để che đậy những sai phạm của FBI.
Thêm vào đó, cho dù đang tiến hành điều tra Uỷ ban Olympic và Paralympic cùng Hiệp hội Thể dục Dụng cụ Mỹ, ông Abbot đã “mặc cả” với ông Steve Penny, cựu Chủ tịch Hiệp hội Thể dục Dụng cụ Mỹ tại Indianapolis để… xin việc.
Ông Steve Penny báo án với FBI lần đầu vào tháng 7-2015 và trong những tháng đầu của chuyên án, ông Abbott và ông Penny đã bàn luận qua email về việc Abbott có cơ hội trở thành Trưởng ban An ninh của Ủy ban Olympic Mỹ sau khi đặc vụ này đến tuổi nghỉ hưu ở FBI. Bà Edith Matthai, luật sư của ông Penny, thừa nhận hai bên có trao đổi, nhưng ông Penny không hề có ý định hối lộ cựu đặc vụ FBI hoặc có chủ ý làm sai lệch cuộc điều tra. Ông Steve Penny đã mất chức sau khi bị phát hiện đã chần chừ tới hơn 1 tháng sau khi nhận được lời tố cáo của hàng loạt nạn nhân rồi mới báo cáo với cơ quan chức năng.
Tổng Thanh tra Bộ Tư pháp khẳng định ông Abbott biết rõ đây là một hành vi vi phạm nội quy FBI vô cùng nghiêm trọng, tuy nhiên cựu đặc vụ này đã thương lượng với Ủy ban tới 2 lần qua email cá nhân và khi bị thẩm vấn, ông Abbott tiếp tục chối tội thêm 2 lần.
Những sai sót của FBI đã kéo dài cuộc điều tra và giúp Larry tiếp tục được làm việc như bình thường ngay cả khi hắn đã bị hàng loạt nạn nhân công khai tố cáo. Hậu quả là từ năm 2015 đến 2016, hắn tiếp tục lạm dụng thêm hơn 70 nạn nhân trẻ tuổi dưới vỏ bọc “điều trị chấn thương”. Tuy nhiên, theo như luật sư của một trong các nạn nhân, số người bị Larry lạm dụng trong khoảng thời gian này có thể lên đến 120.
Cô Grace French, một trong những nạn nhân của Larry và hiện là Chủ tịch Tổ chức đấu tranh vì phụ nữ bị lạm dụng “The Army of Survivors”, đã công khai chỉ trích cách làm việc thiếu trách nhiệm của FBI và chỉ ra 2 đặc vụ đã đặt lợi ích cá nhân lên trên nỗi đau của những cô gái bị Larry lạm dụng. Cô cũng cho biết mình đã bị FBI bỏ rơi, và toàn bộ cuộc điều tra là một cú sốc dành cho hàng trăm nạn nhân.
Báo cáo cũng cho thấy những sai lầm liên tiếp của tổng cộng 4 chi nhánh FBI khác ở Detroit, Los Angeles và Portland, Maine. Hiện tại, đại diện của FBI tại các thành phố này đều né tránh câu hỏi của báo giới mà chỉ cho biết cơ quan FBI quốc gia đang nỗ lực rút kinh nghiệm và thay đổi.
Trước những chi tiết được Tổng Thanh tra Bộ Tư pháp Hoa Kỳ công khai, ông John Manly, luật sư cho hơn 250 nạn nhân của Larry Nassar và hai thượng nghị sĩ Hoa Kỳ hiện đang kêu gọi một cuộc điều tra nhắm vào tất cả những đặc vụ FBI có liên quan. Giám đốc điều hành của Child USA, Marci Hamilton tin rằng, bản báo cáo này không chỉ cho thấy sự tắc trách của riêng FBI mà đã vạch trần việc cả một hệ thống đã không thể bảo vệ những vận động viên thể dụng cụ nhí ở Mỹ.
Thượng nghị sĩ Richard Blumenthal và Jerry Moran, hiện đang yêu cầu bộ Tư pháp phải có trách nhiệm giải trình và cần tổ chức điều trần Quốc hội để tiếp tục làm rõ các chi tiết trong báo cáo. 2 thượng nghị sĩ cũng đặt câu hỏi tại sao các đặc vụ FBI Indianapolis vẫn chưa bị điều tra hình sự cho dù họ đã liên tục khai man.
Ủy ban Olympic và Paralympic Hoa Kỳ cho biết họ đánh giá cao “đã tiến hành một cuộc điều tra toàn diện và kỹ lưỡng” về vấn đề này.
Trong một thông cáo báo chí đưa ra sau khi bản báo cáo được công khai, FBI đã thừa nhận sai phạm của 2 cựu đặc vụ, cho biết 2 cá nhân này đã bị sa thải và FBI đang tiến hành những bước tự kiểm điểm cần thiết. Giám đốc Chris Wray đã tiến hành một cuộc cải tổ nội bộ để nâng cấp hệ thống tiếp nhận và lưu trữ các vụ án lạm dụng tình dục. Cụ thể hơn, các đặc vụ sẽ phải báo cáo cho cấp trên trong 30 ngày kể từ khi các nạn nhân báo án để xác định xem vụ án có cần được điều tra thêm hay không. Ông Chris Wray cũng bổ sung hàng loạt khóa huấn luyện cách lấy lời khai của các nạn nhân nhỏ tuổi.