Xác định tuổi qua giám định xương: Nút thắt những vụ án
Tình yêu “gãy khúc” do cha mẹ cẩu thả khai sinh
Bình và Hạnh (đã đổi tên - PV) cùng cư ngụ ở xã An Hòa, huyện Tam Nông, tỉnh Đồng Tháp. Cả hai yêu nhau nhưng cha mẹ của Hạnh không muốn con gái sớm "neo bến tình". Tuy cấm con gái yêu sớm nhưng cha mẹ Hạnh vẫn để Bình lui tới nhà. Thậm chí còn cho phép Bình chở Hạnh đi chơi.
Không cưỡng được sức hút của tình yêu, Hạnh cãi lời cha mẹ, quyết cuốn gói theo Bình để xây tổ uyên ương. Ngày 24-09-2014, Bình đón người yêu chở lòng vòng mãi vẫn chưa tìm được nơi xây tổ. Đến khi trời tối, cả hai đành chọn nhà nghỉ để yêu đương. Đêm đó, không thấy con gái về nhà, cha mẹ Hạnh chia nhau đi tìm khắp nơi nhưng vô vọng.
Sáng hôm sau, không còn tiền để tiếp tục thuê phòng, Bình đưa người yêu về ra mắt cha mẹ. Hạnh ở nhà "làm dâu" còn Bình vào xí nghiệp làm việc như mọi ngày.
 |
| Một trường hợp sinh ngày 22-02-1999 nhưng đến ngày 20-09-2016 mới đăng ký khai sinh đang được giám định tuổi. |
Sau khi đi tìm con gái khắp nơi không thấy, cha mẹ Hạnh đến nhà Bình. Mặc cho Hạnh khóc lóc van xin, cha mẹ vẫn bắt cô về nhà. Trên đường về, Hạnh cho cha mẹ biết là cô đã hiến dâng đời con gái cho Bình. Hạnh kể điều đó với ý nghĩ cha mẹ sẽ chấp nhận cho cô lấy Bình làm chồng.
Không ngờ, cha mẹ của Hạnh căn cứ vào giấy khai sinh của cô để tố cáo Bình tội "hiếp dâm trẻ em". Giấy khai sinh ghi Hạnh sinh vào tháng 11-2001. Căn cứ vào đơn tố cáo của cha mẹ Hạnh, các cơ quan chức năng vào cuộc và truy tố Bình ra tòa tội hiếp dâm trẻ em.
Ngày 26-06-2015, tòa án tỉnh Đồng Tháp tuyên phạt Bình 12 năm tù giam tội "hiếp dâm trẻ em".
Điều đáng quan tâm là, trong khi Bình bị tạm giam thì Hạnh liên tục thuyết phục cha mẹ về tình yêu chân thành của Bình. Sau nhiều ngày bị con gái thuyết phục, cha mẹ Hạnh mới nhận ra mình đã quá nặng tay với "con rể". Được luật sư tư vấn, cha mẹ Hạnh khai tại tòa là ngày xưa đã khai sinh trễ cho Hạnh. Ngày sinh đúng của cô là tháng 6-2011 chứ không phải tháng 11-2011.
Từ yếu tố đó, sau nhiều cấp xét xử, cuối cùng phiên tòa của Tòa án Nhân dân Cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh đã trưng cầu giám định pháp y Phân viện Khoa học Hình sự Bộ Công an. Bằng phương pháp giám định xương của Hạnh, pháp y xác định Hạnh sinh vào tháng 6-2011. Từ kết quả giám định này, Bình thoát án "hiếp dâm trẻ em".
Đó không phải là trường hợp duy nhất "thoát án tình thơ dại" của các cặp đôi có ngày sinh không chính xác.
Mới đây, Tòa án Nhân dân tỉnh Tây Ninh cũng vừa quyết định hoãn xử, hoàn trả hồ sơ vụ "hiếp dâm trẻ em" cho Viện Kiểm sát Nhân dân cùng cấp để trưng cầu giám định xương, xác định độ tuổi của bị hại làm cơ sở xử lýhành vi của bị cáo Đ.T.T., sinh ngày 25-5-1999.
Đ.T.T. bị truy tố về tội "hiếp dâm trẻ em" vì... làm tình với người yêu là L.N.T.T. Mấu chốt của vấn đề là trong giấy khai sinh của L.N.T.T. xác định cô sinh ngày 2-10-2002. Tính đến thời điểm xảy ra vụ án (26-6-2015), L.N.T.T. chỉ mới 12 tuổi, 9 tháng, 19 ngày. Còn Đ.T.T. thì đã đủ 16 tuổi.
Theo quy định của pháp luật, nếu L.N.T.T. chưa đủ 13 tuổi thì Đ.T.T. phạm tội "hiếp dâm trẻ em", mặc dù cả hai đều đồng thuận làm "chuyện người lớn".
Đáng nói là trong vụ án này, giấy tờ hộ tịch, lời khai của bị hại và những người liên quan không thống nhất về độ tuổi của cô L.N.T.T.. Chính vì thế, luật sư bào chữa cho Đ.T.T. đề nghị cơ quan điều tra cho giám định để xác định độ tuổi của L.N.T.T..
Tại tòa, mẹ của L.N.T.T. cũng xác nhận, khai sinh của L.N.T.T được làm trễ hạn đến 5 năm. Có nghĩa là tuổi thật của L.N.T.T. là 17 tuổi.
Nếu kết quả giám định xương xác định L.N.T.T. trên 13 tuổi thì Đ.T.T thoát án tù giam bởi, Đ.T.T. chỉ 16 tuổi, chưa thành niên.
Nút thắt vụ án
Có thể nói, phương pháp xác định tuổi qua giám định xương là thế mạnh của khoa học hình sự. Phương pháp này là công cụ đắc lực, hiệu quả trong công tác thực thi pháp luật. Một giám định viên cao cấp của cơ quan Pháp y Phân viện Khoa học Hình sự Bộ Công an khu vực phía Nam tại TP Hồ Chí Minh khẳng định: "Chỉ cần có ảnh chụp X-quang khung xương của đối tượng, bằng phương pháp này, chúng tôi xác định tuổi chính xác đến từng tháng".
 |
| Giám định viên đang giám định xương để xác định tuổi của đối tượng. |
Bằng phương pháp này, các điều tra viên hình sự sẽ lật tẩy thủ đoạn gái mại dâm sử dụng giấy khai sinh giả để gài bẫy tình hòng tống tiền đại gia.
Những trường hợp tố cáo vận động viên gian lận tuổi cũng sẽ được phương pháp này minh định chính xác tính đúng sai.
Thậm chí có trường hợp đối tượng đã trưởng thành, khi đi làm chứng minh nhân dân mới biết mình chưa từng... khai sinh. Để thực hiện quy trình làm giấy khai sinh khi đã trưởng thành, đối tượng cũng cần phải trưng cầu giám định tuổi.
Tuy nhiên, hiện nay, một số cơ quan hành pháp ở các tỉnh vẫn chưa chú trọng đến công tác giám định tuổi trong tố tụng. Thậm chí, có những cơ quan tố tụng không biết lực lượng Công an có bộ phận khoa học giám định tuổi, vẫn sử dụng giấy khai sinh quá hạn của đối tượng làm căn cứ pháp lý xét xử. Về tính chất, giấy khai sinh quá hạn cũng chỉ là 1 loại giấy tờ giả mạo.
Một số trường hợp, thay vì trưng cầu giám định cơ quan pháp y về độ tuổi của đối tượng, một số cơ quan tố tụng lại bỏ ra hàng tháng trời đi hàng ngàn cây số để tìm nhân chứng xác minh độ tuổi, vừa hoang phí thời gian, nhân lực vừa hao tốn kinh phí.
"Cặp sát thủ đồng tính ở Sóc Trăng" là vụ án điển hình về việc cơ quan tố tụng xem nhẹ việc giám định tuổi của đối tượng khiến dư luận "tâm bất phục, khẩu bất phục".
Duyên và Xuyến là hai người nữ đồng tính chung sống với nhau như vợ chồng. Ngày 5-7-2013, cả hai thủ dao trong người rồi ra thị trấn Trần Đề đón xe ôm của ông Dũng. Khi đi đến đoạn đường vắng, 2 nữ sát thủ dùng dao hạ sát ông Dũng rồi bỏ trốn về TP. Hồ Chí Minh.
Một thời gian sau, cả hai nữ sát thủ ra đầu thú. Trong giấy tờ hộ tịch, Duyên chưa đủ 14 tuổi. Giấy khai sinh thuộc diện "khai sinh quá hạn". Nghi ngờ về năm sinh của Duyên, cơ quan điều tra đã gửi trưng cầu giám định đến Phân viện Khoa học hình sự Bộ Công an. Qua phương pháp giám định xương, kết quả xác định Duyên hơn 18 tuổi. Tuy nhiên, phiên tòa đã bỏ qua chi tiết này mặc dù kết quả giám định được lưu trong hồ sơ vụ án và được đánh dấu bút lục. Duyên chỉ bị đưa vào trại giáo dưỡng.
Còn giấy tờ hộ tịch của Xuyến xác định 15 tuổi nên lĩnh án 12 năm tù về tội Giết người, bốn năm tù về tội Cướp tài sản, tổng hợp hình phạt chung là 12 năm tù (mức án cao nhất cho người chưa đủ 16 tuổi).
 |
 |
| Bằng phương pháp hiện đại, giám định viên xác định chính xác đến tháng, năm sinh của đối tượng. |
Ra tòa với tư cách là người liên quan, Duyên khai Xuyến chỉ đâm nạn nhân một nhát, những nhát còn lại do mình đâm. Lời khai của Duyên về cách thức gây án cộng với hình thể bên ngoài làm không ít người tỏ ra nghi ngờ về độ tuổi của Duyên.
Kết quả phiên tòa này đã mâu thuẫn về đội tuổi của Duyên tại 1 phiên tòa xảy ra vào năm 2012 ở Kiên Giang mà Duyên trong vai trò bị hại.
Vụ án này, gia đình Duyên tố cáo ông L. đã quan hệ tình dục với Duyên khi cô ta chưa đến tuổi vị thành niên. Mặc dù Duyên tự nguyện quan hệ tình dục nhưng ông . có khả năng đối diện với án "hiếp dâm trẻ em". May cho ông L., cơ quan điều tra đã nghi ngờ tuổi của Duyên nên trưng cầu giám định tuổi. Kết quả giám định cho thấy Duyên đã hơn 16 tuổi, 6 tháng (thời điểm 2012). Từ kết quả giám định, ông L. trắng án.
Trở lại phiên tòa xét xử Duyên vụ sát hại người chạy xe ôm. Kiểm sát viên điều tra và giữ quyền công tố tại phiên tòa sơ thẩm cũng xác nhận trong hồ sơ vụ án có hai kết quả giám định nhưng không thể phủ nhận được giá trị của các giấy tờ hộ tịch của Duyên. Luật quy định, khi các giấy tờ hộ tịch có độ chênh về ngày, tháng, năm sinh, các cơ quan tố tụng mới căn cứ vào kết quả giám định độ tuổi để xét xử.
Nhiều người tham dự quá trình tố tụng đều tin rằng, Duyên đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự nhưng không thể "xé rào" luật định. Một giám định viên cao cấp của Phân viện Khoa học Hình sự khẳng định: "Kết quả giám định rất chính xác: Duyên hơn 18 tuổi".
Cần nhìn lại vấn đề tuổi trong công tác hộ tịch
Một giám định viên cao cấp của cơ quan Pháp y Phân viện Khoa học Hình sự Bộ Công an khu vực phía Nam tại TP Hồ Chí Minh cho biết, tình trạng khai sinh ẩu ở các tỉnh phía Nam đã tồn tại, lưu cữu từ nhiều năm nay nhưng các cơ quan chức năng chưa có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu.
Trung bình mỗi năm, cơ quan Pháp y Phân viện Khoa học Hình sự Bộ Công an khu vực phía Nam tại TP Hồ Chí Minh tiếp nhận hơn 500 hồ sơ trưng cầu giám định tuổi thật. Trung bình mỗi tháng đơn vị này phải xử lý từ 30 vụ đến 70 vụ. Trong khi đó, các tỉnh phía Bắc rất hiếm trường hợp khai sinh muộn.
Hầu hết các trường hợp khai sinh lệch tuổi thật đều do các bậc cha mẹ thiếu hiểu biết, không chú trọng đến hộ tịch. Một số trường hợp cư trú ở vùng sâu, vùng xa, nhờ bà mụ vườn đỡ đẻ, không có giấy chứng sinh, đăng ký khai sinh muộn đến vài năm nhưng cán bộ hộ tịch dễ dãi cho qua. Đáng lý những trường hợp khai sinh muộn, không có chứng sinh, cần phải được cơ quan pháp y giám định tuổi trước khi thực hiện hồ sơ hộ tịch.
Thực trạng cho thấy, chỉ đến khi liên can đến vụ án, vấn đề tuổi của đối tượng mới được đem ra minh định. Nếu luật pháp vẫn giữ quy định, khi các giấy tờ hộ tịch chênh nhau về tuổi mới căn cứ vào kết quả giám định tuổi qua pháp y thì án oan hoặc bỏ sót tội sẽ còn tiếp tục xảy ra.
