Máy bay siêu thanh tái sử dụng

Thứ Ba, 17/08/2021, 13:39

Không quân Mỹ hợp tác với một nhóm công ty đầu tư mạo hiểm đầu tư 60 triệu USD vào Hermeus Hypersonic, một công ty khởi nghiệp có trụ sở tại bang Georgia (Mỹ) trong nỗ lực chế tạo máy bay siêu thanh có thể tái sử dụng đầu tiên trên thế giới.

Hợp đồng mới đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng cho Hermeus, sẽ được hoàn thành trong 3 năm tới - bao gồm chế tạo 3 nguyên mẫu máy bay Quarterhorse của công ty và thử nghiệm hệ thống đẩy siêu âm có thể tái sử dụng với quy mô đầy đủ của nó. Nếu tất cả diễn ra đúng như kế hoạch, chiếc máy bay chở khách Quarterhorse có khả năng bay với tốc độ Mach 5 đáng kinh ngạc – 6.174 km/giờ). Để so sánh, máy bay phản lực siêu thanh mới của NASA là  X-59 bay với tốc độ Mach 1,5 và đạt tốc độ tối đa 1.593km/giờ.

Với tốc độ gấp 5 lần tốc độ âm thanh, máy bay của Hermeus có khả năng bay từ New York đến London chỉ trong 90 phút - thay vì hơn 7 giờ như các máy bay thương mại hiện nay. Để đạt được tốc độ đó, Hermeus phát triển động cơ chu trình hỗn hợp dựa trên tuabin (TBCC) độc quyền, dựa trên động cơ phản lực GE J85 được sử dụng cho nhiều loại máy bay tốc độ cao bao gồm cả máy bay hàng không White Knight của Virgin Galactic và nguyên mẫu XB-1 của Boom Supersonic.

Máy bay siêu thanh tái sử dụng -0
Máy bay tương lai ấn tượng của Hermeus. 

Nguyên mẫu Quarterhorse đầu tiên được thiết lập để không có người lái - giống như cách mà các phi vụ máy bay không gian đầu tiên của Virgin Galactic đã thực hiện, các chuyến bay thử nghiệm sớm nhất được thực hiện để loại bỏ rủi ro đối với tính mạng con người và cho phép công ty bắt đầu hoạt động bay thử sớm hơn. Theo báo cáo năm 2020 của Aviation International News, Hermeus đã chế tạo và thử nghiệm một nguyên mẫu động cơ siêu thanh quy mô nhỏ và hiện hãng đang làm việc trên một trình diễn thử nghiệm động cơ TBCC.

Sau thành công này, thông qua Trung tâm đổi mới của Phòng Thí nghiệm Không quân (AFWERX), Hermeus đã lần lượt thực hiện các hợp đồng giai đoạn 1 và 2 - theo chương trình nghiên cứu đổi mới doanh nghiệp nhỏ (SBIR), được tài trợ bởi Trung tâm quản lí vòng đời Không quân (AFLCMC), Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Không quân (AFRL) và các nguồn vốn đầu tư mạo hiểm khác.

Cùng với mục tiêu phát triển máy bay tự hành tốc độ cao, Không quân Mỹ cũng đang theo đuổi một mô hình tương tự trong việc phát triển phương tiện cất, hạ cánh thẳng đứng bằng điện (eVTOL) trong chương trình Agility Prime. Hermeus tuyên bố trong thông cáo báo chí: “Vào cuối chiến dịch bay thử nghiệm, Quarterhorse sẽ là chiếc máy bay có thể tái sử dụng nhanh nhất trên thế giới và là chiếc máy bay đầu tiên thuộc loại này sử dụng động cơ TBCC”. Theo công ty, công nghệ siêu âm Quarterhorse có thể được sử dụng cho máy bay chở khách thương mại cũng như cho mục đích quân sự.

Máy bay siêu thanh tái sử dụng -0
 Một trong những nguyên mẫu động cơ Mach 5 của Hermeus.

Vào tháng 3-2021, Hermeus cũng đã công bố việc ký kết Thỏa thuận Đạo luật Không gian (SAA) với NASA để nghiên cứu và phát triển máy bay tốc độ cao của họ. Với chi phí xây dựng thiết kế ban đầu của máy bay Quarterhorse trị giá 60 triệu USD, dòng máy bay siêu vượt âm tương lai được kỳ vọng là thiết bị bay siêu thanh có khả năng tái sử dụng đầu tiên trên thế giới. Công nghệ áp dụng trên máy bay Quarterhorse có thể áp dụng trên các thiết bị bay siêu vượt âm khác.

Điều này có ý nghĩa rất lớn đối với Không quân Mỹ khi các chương trình phát triển thiết bị bay siêu vượt âm đang gặp nhiều vấn đề kỹ thuật do rào cản công nghệ và vật liệu chế tạo. Trong tháng 7-2021, Không quân Mỹ thất bại trong lần thử nghiệm thứ 2 của tên lửa siêu vượt âm phóng từ máy bay AGM-183A (ARRW). Theo đó, trong vụ phóng thử hôm 28-7-2021, nguyên mẫu tên lửa AGM-183A gặp trục trặc sau khi tách khỏi máy bay B-52 và rơi xuống biển trong lần phóng thử nghiệm thứ hai.

Trong công nghệ không gian, việc phát triển thành công một chiếc máy bay có thể đến các điểm đến đường dài với thời gian chưa đến một phần tư thời gian di chuyển không thể phủ nhận là xứng đáng với sự cường điệu. Nếu chuyến bay siêu thanh và taxi hàng không eVTOL thực hiện đúng như dự định trong những năm tới, chúng ta sẽ sống trong một thế giới kết nối đa dạng hơn.

Diên San (Tổng hợp)
.
.