Tiền ảo đang thành công cụ của tội phạm

Phạm vi bao trùm từ tính ẩn danh của tiền ảo

Mấy ngày gần đây báo chí Hà Lan tốn không biết bao nhiêu giấy mực viết về Michael Mohammad. Trong tám năm qua, Michael Mohammad đã kiếm được hơn 115.000 Euro từ việc điều hành trang web đồi trụy Dark Scandals.

“Mặt hàng” của Dark Scandals là những đoạn video quay cảnh hãm hiếp, ấu dâm, v.v… Tuy bị cáo được xét xử trong một phiên tòa kín, nhưng những thông tin được thiết lộ về tội ác của hắn cũng đã đủ để khiến người ta phải ghê rợn: Michael đã bạo hành tình dục với 13 trẻ dưới tuổi vị thành niên, trong đó có 2 em bị hắn hãm hiếp. Toàn bộ các hành vi đồi bại này đều được hắn quay lại để tung lên Dark Scandals.

Kể cả sau khi tòa tuyên án Michael Mohammad 10 năm tù, báo chí vẫn còn bàn rất nhiều về hắn. Một điểm được nhiều người chú ý là cách Dark Scandals sử dụng tiền ảo để qua mặt các nhà chức năng. Để xem một đoạn video trên Dark Scandals, người dùng sẽ phải trả số crypto trị giá 200 Euro. Nhằm tránh bị nhà chức trách theo dõi trên chuỗi blockchain, khoản tiền ảo trên sẽ được chia nhỏ và xử lý qua hơn 50 sàn giao dịch crypto khác nhau, trong đó có hai cái tên nổi tiếng là Coinbase và Binance.

Công tố viên Mỹ Zia Faruqui, người giám sát cuộc điều tra quốc tế về Dark Scandals, nhận xét: “Chính sự ẩn danh mà tiền ảo đem lại đã giúp Dark Scandals thành công. Kể cả khi cơ quan điều tra lần ra dòng tiền mà website này nhận được, họ cũng khó có thể làm rõ danh tính của hai bên tham gia giao dịch. Lý do đơn giản chỉ vì các sàn giao dịch tiền ảo không bao giờ xác định thông tin cá nhân chủ tài khoản như ngân hàng. Chỉ Michael Mohammad thôi đã có 8 tài khoản giao dịch crypto khác nhau đứng tên giả.”

Bởi vì thiếu bằng chứng tài chính mà phía công tố đã gặp một số khó khăn trong việc đưa Michael Mohammad ra tòa. Phải đến khi các nữ nạn nhân dũng cảm tố cáo kẻ đồi bại thì vụ án mới được khai thông. Một thiếu nữ 18 tuổi nói về vết thương tinh thần mà cô phải chịu đựng từ khi bị Michael xâm hại cách đây 4 năm: “Hắn ta đã phá hủy cuộc đời của tôi và khiến tôi không còn có thể nhìn thấy những điều tốt đẹp trong cuộc sống. Tôi sẽ không bao giờ tha thứ cho hắn… Trong thời gian tôi bị Michael giam cầm, mỗi ngày lại là một cơn ác mộng. Đến bây giờ tôi vẫn còn muốn tự tử để giải thoát cho mình. Tôi cảm thấy như mình trống rỗng, không thể sống tiếp như người thường được”.

Điều đáng sợ nhất trong vụ việc này là nữ nạn nhân kia chỉ là một trong hàng triệu mảnh đời bất hạnh trên thế giới. Chưa bao giờ tệ nạn ấu dâm lại xâm lấn xã hội mạnh mẽ như bây giờ, và tiền ảo đóng vai trò quan trọng trong sự lan truyền này. Cuối tháng 9 vừa qua, Bộ Tư pháp Mỹ đã gửi thư đến một số các sàn tiền ảo quốc tế lớn như Binance và Coinbase cảnh báo việc những công ty quản lý sàn giao dịch không nghiêm túc giám sát danh tính của chủ tài khoản, tạo điều kiện cho tội phạm mua bán nội dung đồi trụy trẻ em. Trước đó cơ quan cảnh sát Châu Âu Europol cũng đã có thông cáo báo chí nói lên điều tương tự.

Chính phủ Mỹ hiện thuê công ty nghiên cứu blockchain Researcher Chainalysis theo dõi những khoản tiền ảo giao dịch ra vào các website bất hợp pháp. Báo cáo của họ cho biết nếu như vào năm 2017 các trang web ấu dâm thu về tổng cộng $250,000 tiền crypto thì con số này đã leo lên 1 triệu USD trong năm 2021. Riêng Dark Scandals nhận khoảng $22,000 từ hai sàn tiền ảo Coinbase và LocalBitcoins.

Ông Dan Sexton, giám đốc kỹ thuật của tổ chức chống bạo hành trẻ em Anh Internet Watch Foundation, cho biết: “Từ năm 2016 đến nay, số website chứa nội dung đồi trụy trẻ em đã tăng gấp bốn lần, lên khoảng hơn 250.000, trong đó có tới 1014 trang web sử dụng tiền ảo để giao dịch. Vào năm 2016, con số này mới chỉ là 41… Tiền ảo quả là “món quà trời ban” đối với những kẻ ấu dâm”.

Ông Dan Sexton cũng chỉ ra chi tiết cách người dùng mua bán nội dung đồi trụy trẻ em bằng crypto: “Đầu tiên khách hàng sẽ lập tài khoản giao dịch tại một sàn tiền ảo mà không yêu cầu người dùng phải đăng ký nhân thân. Sau đó khách hàng sẽ dùng tiền thật để mua crypto. Những trang web như Dark Scandals yêu cầu khách hàng phải trả trước bằng tiền ảo mới được tải về nội dung của họ. Người điều hành các website trên sau đó sẽ bán crypto nhận tiền thật trên một sàn giao dịch khác nhằm xóa dấu vết”.

Trước khi có tiền ảo, những website đồi trụy thường sử dụng các dịch vụ thanh toán quốc tế như PayPal và Creditcall để giao dịch. Vậy nhưng từ nhiều năm trở lại đây, các dịch vụ trên đã phối hợp với nhà chức trách để truy tìm những kẻ ấu dâm sử dụng dịch vụ của họ. Ông John Shehan, phó giám đốc cấp cao của Trung tâm Quốc gia về trẻ em bị mất tích & lạm dụng Mỹ (NCMEC), cho biết: “Nhờ sự hỗ trợ của NCMEC mà PayPal đã lập được một bộ khung chuyên giám sát loại trừ những đối tượng mua bán nội dung đồi trụy trẻ em. Việc sử dụng PayPal để mua phim “đen” gần như là không thể. Đấy là lúc những kẻ ấu dâm quay sang crypto”.

Những “con quỷ đội lốt người”

Nhìn bề ngoài thì không ai nghĩ rằng Michael Mohammad lại là chủ của một website khiêu dâm. Người thân, bạn bè và láng giềng chỉ biết Michael là giám đốc một công ty mang tên National Network chuyên sản xuất video cho các tập đoàn lớn. Trên trang cá nhân của mình, Michael đăng ảnh bạn bè, tiệc tùng, v.v… cũng như bao con người bình thường khác.

Sự thật chỉ được phơi bày khi cảnh sát Hà Lan đột kích nhà của Michael Mohammad tại thị trấn Barendrecht, ngoại ô Rotterdam. Cảnh sát tìm thấy trong các máy tính và ổ cứng tại nhà Michael hơn 3.600 đoạn phim và hình ảnh đồi trụy. Micheal khai hắn ta mở Dark Scandals sau khi trở về Hà Lan (trước đó hắn sống cùng với chú ruột ở Suriname). Sau một năm đi vào hoạt động, Dark Scandals bị PayPal cắt hợp đồng thanh toán, buộc phải chuyển sang sử dụng crypto. Đấy cũng là “chất xúc tác” cho sự phát triển của Dark Scandals.

Nhà điều tra Brechtje Lijnse khai trước tòa: “Dark Scandals công khai quảng cáo về những đoạn phim quay cảnh tống tiền, đánh thuốc mê, hãm hiếp và tra tấn trẻ vị thành niên. Không ít những nạn nhân là học sinh bị tống tiền để chịu tự hành hạ tình dục bản thân… Tôi nghĩ rằng mình sẽ bị ám ảnh suốt phần đời còn lại vì những thứ mình xem trên Dark Scandals để tìm bằng chứng”.

Bà Brechtje cũng nói về phương thức hoạt động của Michael Mohammad: “Đầu tiên hắn ta tìm kiếm những cô bé thiếu niên trên mạng xã hội bằng một tài khoản mang tên “SavageBoys”. Sau vài tháng làm thân với nạn nhân, hắn ta sẽ đe dọa lộ ảnh nóng hoặc hãm hiếp cô bé. Việc đe dọa phải kéo dài liên tục cốt nhằm làm tinh thần nạn nhân suy sụp hoàn toàn. Khi đã làm được việc đó rồi thì Michael sẽ yêu cầu cô bé phải “đáp ứng” các yêu cầu của hắn. Mệnh lệnh đầu tiên của hắn là buộc nạn nhân phải gửi cho hắn tấm hình nude của họ. Sau đó những đòi hỏi Michael đưa ra càng ngày trở nên nghiêm trọng hơn, đến khi nạn nhân bị buộc thủ dâm trước ống kính webcam rồi gửi video cho hắn”.

Michael không chỉ giữ lại những đoạn video mà còn là tất cả các tin nhắn, cuộc trò chuyện điện thoại với các nạn nhân. Hắn làm vậy vừa để có thứ tống tiền nạn nhân, vừa dùng trong việc “marketing” sản phẩm của mình đến những kẻ bệnh hoạn khác. Sự khôn khéo của Michael đã giúp Dark Scandals thu hút khách hàng từ trên khắp thế giới. Vào thời điểm đỉnh cao của mình, website này có đến 13.000 người dùng.

Hồi đầu năm 2018, nhà chức trách Mỹ và Hàn Quốc đã phối hợp triệt phá một trang web đồi trụy mang tên “Welcome To Video”. Kẻ sáng lập ra website này bị tòa án Hàn Quốc tuyên án 42 tháng. Phía Mỹ sau đó phát hiện ra một khách hàng của Welcome To Video đã gửi tiền ảo cho Dark Scandals. Đây là yếu tố ban đầu cho một cuộc điều tra kéo dài hơn 3 năm. Các nhân viên điều tra đã giả làm người dùng Dark Scandals để thứ nhất là xác định các nạn nhân của Michael Mohammad, và thứ hai là lật tẩy đường dây tài chính nối giữa hắn và khách hàng.

Cuộc chiến còn tiếp tục

Dark Scandals chỉ là một trong nhiều trường hợp crypto được những kẻ ấu dâm dùng để mua bán nội dung đồi trụy. Ý kiến chung của giới chuyên gia là cách hiệu quả nhất để triệt tiêu những đường dây sản xuất và phát tán phim đen là “đánh” vào túi tiền của chúng. Điều này nói dễ hơn làm, vì các sàn giao dịch tiền ảo không có động lực để hợp tác với cơ quan điều tra. Một trong những điểm thu hút của tiền ảo là tính ẩn danh, bên mua lẫn bên bán đều giữ bí mật danh tính của mình, không như khi dùng thanh toán liên ngân hàng. CEO Triệu Trường Bằng của Binance đã thừa nhận như vậy trong một cuộc gọi video với cổ đông: “Quyền ẩn danh nên được coi là một phần trong quyền tự do tài chính của tất cả mọi người… Theo dõi mọi người không phải là một phần trong giá trị của chúng ta”.

Tuy vậy trong vụ việc Dark Scandals, Binance và các sàn giao dịch tiền ảo khác đã cộng tác với cơ quan điều tra. Tigran Gambaryan, nhà điều tra thuộc Sở thuế vụ Mỹ - một trong những người theo dõi sát vụ án, cho biết: “Nếu như không có số liệu do những công ty crypto cung cấp, cuộc điều tra sẽ còn kéo dài lâu hơn.” Ông Tigran còn cho biết rằng, phía nhà chức trách đã buộc các sàn tiền ảo phải “cân đo đong đếm” giữa việc tiết lộ thông tin giao dịch và vì thế phá bỏ quy định hợp đồng, và việc chịu thiệt hại PR khi thông tin kẻ ấu dâm sử dụng sản phẩm của mình bị tiết lộ ra với báo chí.

Một xu hướng dễ thấy trên thị trường crypto là khi khả năng đầu cơ của tiền ảo suy yếu - giá trị của các đồng tiền crypto lớn như Bitcoin đang ở mức thấp nhất trong vòng hai, ba năm trở lại đây - những sàn giao dịch crypto buộc phải tìm cách “sinh tồn” bằng cách tự “hợp pháp hóa”. Họ mong muốn được nhà nước công nhận là một phần của hệ thống tài chính hợp pháp, và xa hơn nữa là nhận được các sự ưu đãi, “giải cứu” như các ngân hàng truyền thống. Điều này buộc họ phải có bộ phận tự giám sát khách hàng. Ông John Kothanek, phó giám đốc bảo mật của Coinbase, thừa nhận trong một cuộc phỏng vấn với phóng viên hãng tin Reuters: “Coinbase có một đội ngũ chuyên gia điều tra làm việc 24/24 để truy tìm những kẻ tội phạm trên mạng lưới của chúng tôi”. Ông Kothanek tuy vậy sau đó còn nói rằng Coinbase không lưu giữ thông tin của khách hàng bình thường.

Michael Mohammad đã vào tù, cuộc điều tra về Dark Scandals vẫn còn tiếp tục. Cha của một nạn nhân trả lời trên báo Hà Lan: “Con gái tôi đã xác định sẽ quên hết mọi chuyện để làm lại cuộc đời, nhưng không ai trong gia đình tôi không sợ việc một ngày nào đó những đoạn phim kia xuất hiện trở lại. Ai mà biết được những người đã download phim “đen” lại không quyết định tung chúng lên mạng?”. Mục tiêu của các nhà điều tra là lần ra được tất cả các khách hàng của Dark Scandals. Việc này sẽ rất cần đến sự hợp tác từ phía các sàn tiền ảo. Nói xa hơn, vụ án này sẽ là “phép thử” lớn xem liệu crypto có thể trở thành công cụ giao dịch hợp pháp được công nhận rộng rãi không.