Trong một diễn biến mới đây, Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã tiến hành bắt giữ học giả gốc Ấn Ashley Tellis vì “vi phạm an ninh quốc gia”. Vụ bắt giữ này không chỉ là câu chuyện pháp lý, nó còn đặt ra những nghi ngờ sâu sắc về “niềm tin” giữa hai quốc gia đồng minh, đe dọa làm thay đổi trục chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mà nước Mỹ theo đuổi bấy lâu nay.

Khi ông Paul Biya nhậm chức Tổng thống Cameroon lần đầu vào năm 1982, thế giới chưa biết đến Internet, bức tường Berlin vẫn chia đôi nước Đức và Liên minh châu Âu còn chưa ra đời. Thế nhưng, hơn 4 thập kỷ sau, nhà lãnh đạo 92 tuổi ấy vẫn đang tìm kiếm nhiệm kỳ tổng thống thứ... 8 liên tiếp.

Những dấu hiệu gia tăng của “chiến tranh lai” từ gây nhiễu tín hiệu đến tấn công mạng và xâm nhập hạ tầng năng lượng đang khiến châu Âu đứng trước nguy cơ bất ổn nguồn cung khi mùa đông cận kề.

Vấn đề an ninh của châu Âu đang được cho là lâm vào khủng hoảng. Mỹ đã tuyên bố rõ châu Âu sẽ phải tự bảo vệ với ít hỗ trợ hơn trong tương lai. Bối cảnh đang thay đổi này nhấn mạnh châu Âu đứng trước nhu cầu cấp thiết về việc củng cố năng lực tự phòng thủ.

Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cảnh báo các tuyến cáp quang, cáp điện và đường ống năng lượng dưới biển đang trở thành “mục tiêu mềm” của các hành động phá hoại và chiến tranh phi truyền thống.

Thỏa thuận ngừng bắn, chấm dứt chiến tranh ở Gaza đã có hiệu lực trên thực tiễn khi lực lượng Hamas thả toàn bộ con tin còn sống vào ngày 13/10, đồng thời tiếp tục trao trả thi hài của các con tin đã chết. Tuy nhiên, khó khăn chồng chất đang ở phía trước khi Hamas và Israel tố cáo lẫn nhau “vi phạm thỏa thuận” và phía Israel dọa “tái chiến” trong khi Hamas chưa thể trao trả đầy đủ theo yêu cầu của Israel.

Trong lúc căng thẳng giữa Nga và NATO ngày càng gia tăng do cuộc xung đột tại Ukraine, NATO đã và đang tiến hành các cuộc tập trận với sự tham gia của các loại vũ khí chiến lược, từ đó làm dấy lên những lo ngại về “sức nóng chiến tranh” đang lan tỏa từ các cuộc tập trận này.

Một khía cạnh quan trọng trong cuộc chạy đua phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) là việc xây dựng các trung tâm dữ liệu. Microsoft, Amazon, Google và các tập đoàn công nghệ khác đang thi nhau xây dựng trung tâm dữ liệu trên toàn thế giới nhằm phục vụ nhu cầu xử lý ngày càng tăng của AI. Và bất kỳ cuộc chay đua kinh tế - công nghệ nào cũng đặt ra những câu hỏi về sự bền vững đối với môi trường và dân sinh địa phương.

Sau nhiều thập kỷ trung lập, Phần Lan quyết định gia nhập khối quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO) vào tháng 4/2023, trở thành quốc gia thứ 6, cùng với Na Uy, Ba Lan và 3 nước Baltic là Estonia, Latvia và Lithuania có chung đường biên giới với Nga.

Có công được thưởng, có tội bị phạt, đó là đạo lý từ xưa đến nay. Thời nào cũng vậy, vừa có công, vừa có tội, vẫn có thể được xem xét bù trừ cho nhau để xử lý cho hợp tình hợp lý.

Bất chấp việc chính phủ Mỹ tạm ngừng hoạt động do bế tắc ngân sách, Phố Wall vẫn liên tiếp phá kỷ lục. Giới quan sát cho rằng đây không phải phản ứng chậm, mà là do nhà Tạo mớiđầu tư tin tưởng vào chính sách tiền tệ nới lỏng và kết quả kinh doanh ổn định của doanh nghiệp Mỹ.

Ngày 8/10, Israel và Hamas đã nhất trí về giai đoạn đầu của kế hoạch ngừng bắn tại Gaza, tạm dừng các hoạt động thù địch trên vùng lãnh thổ bị tàn phá và mang lại hy vọng tốt nhất từ trước đến nay về một kết thúc dứt khoát cho cuộc xung đột đẫm máu kéo dài 2 năm đã giết chết hàng chục nghìn người, gây bất ổn Trung Đông và thúc đẩy các cuộc biểu tình trên khắp thế giới.

Chính phủ Mỹ chính thức đóng cửa một phần từ ngày 1/10 sau khi Quốc hội không đạt được thỏa thuận ngân sách. Đây là lần thứ 15 kể từ năm 1981 xảy ra hoạt động này, làm dấy lên nhiều lo ngại về những hệ lụy đối với hoạt động của bộ máy liên bang cũng như nền kinh tế.

Cuộc bầu cử Quốc hội Moldova hôm 28/9 đã cho kết quả đảng thân EU của Tổng thống Maia Sandu giành chiến thắng thuyết phục trước khối đảng đối lập thân Nga, khẳng định con đường tiến về “phía Tây” của quốc gia cộng hòa thuộc Liên Xô cũ này.

Tổng thống Mỹ Donald Trump gọi đây là "một trong những ngày vĩ đại nhất lịch sử văn minh" khi ông trình bày đề xuất 20 điểm của chính quyền Mỹ về một kết thúc toàn diện cho cuộc chiến ở Gaza, hôm 29/9. Nhưng, giới phân tích cho rằng, còn nhiều thách thức lớn cần vượt qua để kế hoạch khả thi.

Cựu Thủ tướng Anh Tony Blair, người từng góp phần mang lại hòa bình cho Bắc Ireland, nay có thể sẽ được Nhà Trắng lựa chọn cho một nhiệm vụ còn khó khăn hơn nhiều: giúp Gaza ổn định trở lại sau chiến sự.